Dat blijkt uit het rapport over de mislukte bemiddelingspoging, dat de commissie onder aanvoering van M. Oosting woensdag heeft gepubliceerd. Oosting concludeert in zijn eindrapportage dat de aanbieders van beleggingen met geleend geld diverse steken hebben laten vallen. Zijn commissie vindt dat de verkopers van aandelenlease vaak niet hebben gekeken of hun klanten de financiële risico’s van de beleggingen wel konden dragen.

Ook hebben de aanbieders in sommige gevallen verhuld dat de kopers met geleend geld naar de beurs gingen. De waarschuwingen waren niet altijd duidelijk genoeg voor onervaren beleggers, aldus Oosting.

De conclusies van de voormalige Nationale Ombudsman botsen met een belangrijke uitspraak die de rechtbank in Amsterdam vorige week deed. De rechter oordeelde dat een reclame voor de populairste leasebelegging niet misleidend was. Dat vonnis weegt stukken zwaarder dan het oordeel van de geschillencommissie, zeker nu de bemiddeling is gestrand.

Dexia is niet blij met het rapport van Oosting, omdat de bemiddelaar een oordeel uitspreekt over de rol van de banken in het conflict. „Die commissie is op de stoel van de rechter gaan zitten. Ze is een spreekbuis van de klagers geworden", aldus een Dexia–woordvoerder.

De bemiddelingspoging van de commissie–Oosting ketste af door de opstelling van Dexia. Het concern wilde dat verzekeraar Aegon mee zou opdraaien voor de kosten van een schikking. Dexia heeft het bedrijfsonderdeel dat de leaseproducten aan de man bracht in 2000 overgenomen van Aegon. Daarmee werd de bank veruit de grootste aanbieder van constructies met aandelenlease.

Met het schikkingsvoorstel van Oosting werd een zware last neergelegd bij Dexia. Het zou de bank honderden miljoenen euro’s kosten. Voor de andere aanbieders, waaronder Fortis en DSB, zou het om bedragen van enkele tientallen miljoenen gaan.

Aan een schikking met de kleinere spelers in aandelenlease is de commissie niet toegekomen. Oosting wilde eerst een compromis bereiken tussen Dexia en zijn klanten. Andere financiële bedrijven zouden daar vervolgens bij kunnen aanhaken.

Minister Zalm van Financiën had de commissie–Oosting vorig jaar ingesteld om de aanbieders van de omstreden beleggingen en hun klanten tot elkaar te brengen. De minister mengde zich in het conflict, onder meer omdat hij vreest dat de rechtbanken overbelast raken door de vele juridische gevechten over aandelenlease. Nu Oosting rapport heeft uitgebracht over de gestrande bemiddeling, zit de taak van zijn commissie erop.