Mijn eerste kennismaking met de Noord-Ierse politie heeft plaats op een zaterdagmorgen in de grensplaats Strabane. Dat het politiebureau in Strabane eruitziet als de Amerikaanse legerpost Ford Knox vind ik wel een foto waard. Als ik m’n auto parkeer en m’n fototoestel richt op het politiebureau, komt er uit het niets een auto op me afgereden.

Een politieagente in kogelvrij vest stapt uit en vraagt vriendelijk maar resoluut wat ik aan het doen ben. „Weet u dat het maken van een foto van een politiebureau kan worden uitgelegd als een terroristische daad en dat u daarvoor opgepakt kunt worden?”

Dat weet ik natuurlijk niet. Ik probeer nog dat er nergens staat dat ik geen foto van een politiebureau mag maken, maar als ze om m’n papieren vraagt, overweeg ik dat het misschien verstandiger is wat minder hoog van de toren te blazen. Na een check van m’n paspoort en rijbewijs kan ik weer verder.

Het is m’n eerste kennismaking met de Noord-Ierse politie en nou niet direct een successtory. Ik krijg een herkansing als ik twee weken later ontdek dat op klaarlichte dag de Nederlandse kentekenplaten van m’n auto zijn afgeschroefd. De agente die mijn aangifte komt opnemen is allervriendelijkst en helpt met het vinden van een bedrijf dat kentekenplaten maakt. Twee dagen later kom ik haar tegen als ik de nagespeelde aankomst van de 17e-eeuwse koning Willem III, King Billy, bijwoon in Carrickfergus. „Die William of Orange van jullie bezorgt ons aardig wat werk”, lacht ze.

En dat laatste klopt. Alle Oranjemarsen en activiteiten die in de maanden juni, juli en augustus worden georganiseerd, vragen een enorme inzet van de politie. „En dat terwijl we de afgelopen tien jaar zijn teruggegaan van meer dan 11.000 naar ruim 6000 agenten”, vertelt een politieagent die ik tegenkom tijdens een korte Oranjemars in Newtownstewart. De werkdruk is hoog, maar de inzet van de doorsneeagent is er niet minder om.

De politie is hier allervriendelijkst. En dat is niet vanzelfsprekend. Tijdens de strijd tussen katholieken en protestanten in de periode van The Troubles (1969-1998) beschouwde terreurbeweging IRA de politie als een legitiem doelwit voor terroristische aanslagen. Meer dan 300 agenten werden vermoord. De politie heette toen nog RUC, Royal Ulster Constabulary. De politie was overwegend protestant en werd door de katholiek-nationalistische IRA gezien als handlanger van de Britten.

Na het Goede Vrijdagakkoord uit 1998 en de verbetering in de verhoudingen tussen protestanten en katholieken, veranderde ook de politie. Niet alleen werd de naam gewijzigd van RUC naar PSNI, Police Sevice Northern Ireland. Ook werden er veel meer katholieke agenten aangenomen. Tegenwoordig is grofweg een derde van de agenten katholiek. En de nadruk kwam meer te liggen op het dienstverlenende karakter van de politie.

En dat kun je merken. Alhoewel de agenten hier nog altijd met kogelvrij vest en pistool over straat gaan, stralen ze vriendelijkheid uit. Alleen in radicaalnationalistische buurten hangen nog altijd posters waarop de politie als gevaarlijke vijand wordt voorgesteld.