”Vrijheid” en ”onafhankelijkheid” waren dinsdagmiddag de meest gescandeerde leuzen in de manifestatie, die in een feestelijke sfeer en zonder wanklanken verliep.

Vooraf was er met enige spanning uitgekeken naar de viering van de zogenoemde Diada van dit jaar. Het was immers de eerste 11 september zonder de voornaamste leiders van de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging. Negen van hen, onder wie de door de Spaanse regering afgezette vicepremier Oriol Junqueras en ex-parlementsvoorzitter Carme Forcadell, zitten in voorarrest op beschuldiging van rebellie.

Zeven andere politici, zoals voormalig regeringsleider Carles Puigdemont, leven in ballingschap in België, Zwitserland en Schotland. Na de weigering van deze landen om hen zonder meer uit te leveren aan Spanje zijn ze vrij om te gaan en staan waar ze willen. Maar zodra ze voet zetten op Spaanse bodem, worden ze opgepakt.

De manifestatie, waarbij mensen een kilometerslang lint vormden op de Avinguda Diagonal, stond dan ook grotendeels in het teken van het protest tegen de vervolging en opsluiting van de Catalaanse leiders. Volgens veel Catalanen zijn zij het slachtoffer van politieke vervolging.

Maar wie een agressieve sfeer verwachtte uit frustratie daarover, kwam bedrogen uit. „De Diada is vervallen tot een dag van haat en aanvallen tegen Spanje”, had Albert Rivera van de unionistische partij Burgers ’s ochtends beweerd. Tijdens de manifestatie was daar echter geen spoor van te bekennen. „Spanje, schat, onze relatie werkt niet”, stond op een van weinige spandoeken die naar Spanje verwezen. Veel andere eisten vrijlating van de gevangenen of riepen ertoe op de Catalaanse republiek vorm te geven.

De internationalisering van de Catalaanse kwestie werd zichtbaar in de afsluitende toespraken van de manifestatie. „Generaal Franco zou trots zijn op het hedendaagse Spanje”, zei de Schotse advocaat Aamer Anwar. Hij veroordeelde de vervolging van de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging. Volgens Anwar is die in strijd met het internationaal recht en de mensenrechten.

Ook was er kritiek op de Catalaanse regering. Elisenda Paluzie, voorzitter van de burgerbeweging Catalaanse Nationale Assemblee (ANC), die de manifestatie organiseerde, hekelde het feit dat de nieuwe republiek niet was uitgeroepen na het referendum over onafhankelijkheid op 1 oktober vorig jaar. In de door separatisten georganiseerde stembusgang bracht ruim 40 procent van de kiesgerechtigde Catalanen een stem uit.

Na de manifestatie gaf de Catalaanse premier Quim Torra het startschot voor wat hij „een mars voor de burgerrechten, de sociale en nationale rechten” noemde. Ook reageerde Torra op een tweet van premier Pedro Sanchez. Daarin zei de Spaanse regeringsleider dat het voornaamste probleem van Catalonië niet de onafhankelijkheid was maar de samenleving. „Het is precies andersom”, meende Torra.

Sinds mei heeft Catalonië weer een regioregering, met de separatist Quim Torra aan het hoofd. Hij werd met 66 stemmen voor en 65 tegen tot premier gekozen door het regioparlement. Catalonië heeft in totaal 7,5 miljoen inwoners.