Sinds eind maart hebben Israël en Hamas alweer een aantal gevechtsrondes geleverd. Aan de Palestijnse zijde zijn ongeveer 170 doden gevallen. In Israël klonk het luchtalarm honderden keren, vooral in de dorpen en steden rondom de Gazastrook. Bovendien is daar circa 3000 hectare aan akkers en natuurgebieden in vlammen opgegaan door brandvliegers vanuit de kuststrook.

Tot een oorlog tussen Israël en Hamas is het echter niet gekomen. Als die wel was uitgebroken, waren de gevolgen ernstig geweest. Aan Palestijnse kant zouden meer doden zijn gevallen en in Israël zou de schade veel groter zijn geweest. Niet alleen door de inslagen van raketgranaten, maar ook vanwege de ontwrichting van de samenleving.

Dat het niet tot een hevige militaire krachtmeting kwam, is mede te danken aan de bemiddelingspogingen van Egypte en de afgezant van de Verenigde Naties voor het vredesproces in het Midden-Oosten, Nickolay Mladenov. De VN en Egypte zijn erin geslaagd de gemoederen tot bedaren te brengen.

Wapenstilstand

Egypte heeft zijn best gedaan om een wapenstilstand te bewerkstelligen die langer duurt dan een paar weken of maanden. Het akkoord zou inhouden dat Israël rust krijgt en Gaza een economische impuls en opening van de grenzen. Maar dit is om verschillende redenen nog niet gelukt. Een punt van geschil bleef de overdracht aan Israël van Israëlische gijzelaars in Gaza en van de lichamen van soldaten die omkwamen in 2014, in ruil voor Hamasterroristen die in Israël achter de tralies zitten.

Ook is de Palestijnse Autoriteit (PA) van Fatahleider Mahmoud Abbas op de Westelijke Jordaanoever tegen een deal. Volgens Abbas moet er eerst verzoening plaatsvinden tussen Hamas en de PA. Dat zou betekenen dat de PA naar Gaza terugkeert, waarvandaan Hamas haar in 2007 verdreef.

Nu is het niet zo dat de islamitische Hamasbeweging tegen betrokkenheid van de PA is. De PA is van harte welkom om de loodzware bestuurs-last in de verpauperde kuststrook over te nemen. Maar Hamas weigert de wapens in te leveren, zoals de PA eist. Abbas is bezorgd dat Fatah de schuld krijgt als er toch weer dingen fout gaan in de Gazastrook, waardoor Hamas sterker zal worden.

Hele natie

De vroegere Palestijnse minister voor Gevangenenzaken, Ashraf Al-Ajrami, zei deze week dat een akkoord met Israël een zaak is van de hele Palestijnse natie. De PA moet er dus mee akkoord gaan. Abbas heeft volgens hem de middelen om een akkoord tussen Hamas en Israël te torpederen. „Als Abbas het er niet mee eens is, kan hij alle geldtoevoer en alle dienstverlening in Gaza stopzetten”, aldus Al-Ajrami.

Er is nóg een reden waarom een akkoord tussen Israël en Hamas zonder de PA ongewenst is. Abbas is voor een geweldloze strijd. Maar hij heeft daarmee nog niets voor elkaar gekregen. In 2005 leidde het geweld van Hamas tot een Israëlische terugtrekking uit de Gazastrook. En nu zou geweld moeten leiden tot een akkoord met Israël. De boodschap daarvan zou tamelijk bizar zijn: geweld loont, maar geweldloosheid en vreedzaamheid niet.