Islamitische Staat eiste de verantwoordelijkheid op. Nabestaanden van slachtoffers hebben donderdag volgens lokale media opgeroepen de herdenking niet voor politieke doeleinden te misbruiken. Een woordvoerster van een vereniging van slachtoffers van terrorisme, Ana Cortés, wees er op dat de nabestaanden en slachtoffers zich sinds de aanslagen door de overheid in de steek gelaten voelen. Het is volgens haar niet het moment voor politici om op de voorgrond te treden.

De nabestaanden staan bij de sobere herdenkingsplechtigheid op de Ramblas en op het Plaza Cataluña op de voorgrond. De herdenking begint om 10.30 uur en staat in het teken van ”Barcelona, stad van vrede”. Ze schenkt aandacht aan de zeer verschillende afkomst van de slachtoffers. Koning Felipe VI en koningin Letizia zijn bij de plechtigheid aanwezig net als de Spaanse premier Pedro Sánchez, de huidige separatistische Catalaanse premier Quim Torra en de burgemeester van de Spaanse havenstad, Ada Colau.

Colau hield aan de vooravond van de herdenking (donderdagavond) een bewogen toespraak over de aanslagen, in het Catalaans en in het Spaans. De komst van de koning is voor sommige separatisten een aanleiding niet te komen en elders een herdenking te houden. Zo is er een bijeenkomst bij de Lledoners-gevangenis, 50 kilometer ten noordwesten van de Ramblas. Daar zitten enkele separatistische politici vast wegens hun rol bij pogingen van de toenmalige regionale regering van Catalonië om zich in oktober vorig jaar af te scheiden van Spanje.

Spaanse media berichtten donderdag dat de regionale politie in Catalonië, de Mossos d’Esquadra (Troepen) cruciale informatie in het onderzoek naar de aanslagen heeft achtergehouden. De ‘Mossos’ zouden het onderzoek hebben belemmerd. De aanslag in Barcelona werd gepleegd door Younes Abouyaaqoub, die met een bestelwagen op mensen inreed. Later deden vijf medeplichtigen dat in Cambrils, 100 kilometer verderop.