Op de locatie Guido de Brès van het Wartburg namen dinsdag een slordige duizend leerlingen en leerkrachten deel aan een oefening. Schietpartij op school. Twee oud-leerlingen, zwaar gepest om hun kleding, nemen wraak. Met een Walther P99-pistool en een MP5-geweer zaaien zij zogenaamd dood en verderf.

De situatie is hectisch. Chaotisch. Om de hoek van de gang komen agenten aangesneld. De zwartgeklede schutter vuurt gericht. Voltreffer. „Ik maai ze allemaal neer”, roept Thierry woest. De neergeschoten agent –zwaargewond– vraagt assistentie via z’n portofoon. „Ik verlies m’n bewustzijn.” Collega’s slepen de man even later weg.

Opschalen

De politie schaalt op. Heftig incident op het Wartburg. Met gillende sirenes arriveren meer politie-eenheden. Dik dertig man. Kogelwerend vest. Pistool in de aanslag. Voorzichtig betreden ze via de achterkant de school. Opnieuw klinken zware schoten.

Code 5000 galmt door de school: ”Totale staat van paraatheid”. Leerlingen en leerkrachten barricaderen lokalen. Binnen één minuut staan de stoelen drie rijen dik voor de deur. Tassen ertussen. Iets verderop ligt een conciërge. Ernstige schotwond.

De kruitdamp van de vuurwapens activeert een rookmelder. „Verlaat de school zo snel mogelijk”, beveelt de automatische brandalarminstallatie via de speakers. Onthutst kijken leerlingen elkaar aan. Opdracht is toch juist binnen te blijven…?! De ene klas snelt naar buiten, de andere blijft binnen. Afwachtend. Met bonbons en negerzoenen.

Her en der vallen meer slachtoffers. Patrick ligt met een schotwond in zijn buik –hevig bloedend– op de begane grond bij het gele trappenhuis. „Ik heb zo’n pijn”, kreunt hij. Stephanie Stoopman –acteur– schiet er lustig op los met haar MP5. „Best heftig. Ik krijg hier ook hartkloppingen van.”

Antiterreur

De politie zet het Team Parate Eenheid (TPE) in. Nog tien man extra. Even later arriveert ook het Rapid Response Team (RRT) van de Dienst Speciale Interventies (DSI) in een zwarte, gepantserde BMW-5. Zware jongens. Nederland zet de zwaarbewapende eenheden bijvoorbeeld in bij gijzelingen en terreur.

De antiterreureenheid spoedt zich naar binnen. Een automatisch wapen ratelt. IJlings zoeken de DSI’ers dekking achter hun gepantserde schild. In het trappenhuis ontstaat een vuurgevecht. Leerlingen komen –handen in de nek– de trap af.

Het Wartburg College loopt voorop met het oefenscenario van een schietpartij op school, verklaren Martijn Lagendijk en André Wattel, verantwoordelijk voor veiligheid in school. „Waarom zouden we oefenen op het ontruimen van een school bij brand, maar niet op het zogenaamd inruimen bij een schietpartij, waarbij leerlingen juist binnen moeten blijven?”

Oefenen is geen overbodige luxe. Een verward persoon –om maar eens wat te noemen– kan altijd onverwacht ergens toeslaan. Vorig jaar heeft het Wartburg geoefend in een ‘lege’ school. Een herhaling mét leerlingen is een logisch gevolg. „We willen hiermee de BHV- en EHBO-protocollen testen”, legt Wattel uit. En het is nooit verkeerd om leerlingen een beetje bewustwording van gevaar bij te brengen.

Aanleiding voor de oefening is niet een verhoogde terreurdreiging. „Het risico op een schietpartij is weliswaar klein, maar is toch aanwezig. Altijd en overal.” Het onderwijs kan zich daarom maar beter voorbereiden. „Het zou goed zijn als meer scholen, ook reformatorische, zich oefenen op dergelijke incidenten.”

In Hoogeveen is twee weken geleden een oefening met een schietpartij op school uitgesteld na forse kritiek van ouders. Zulke oefenscenario’s zouden alleen maar onrust veroorzaken. Het Wartburg deelt die mening niet. „Als je ouders, leerkrachten en leerlingen vóóraf goed informeert, sluit je onrust uit.”

Anne Bos –havo 4– schrok erg van de „keiharde” knallen. „Heel goed dat school zo’n oefening houdt. Erg realistisch.” Sophie de Vries en Suzanne Kats halen opgelucht adem. „Het was heel spannend. Heel vet. Maar je voelt je veilig bij zo’n politie-eenheid.”

Een voorlopige evaluatie levert de nodige leermomenten op. Wattel geniet. Hoe meer hoe beter. Het gedoe met de geluidsinstallatie –vertrekken/niet-vertrekken– heeft hij bewust gecreëerd. Om paniek te zaaien. Een slachtoffer moppert. „Een agent stond bijna met z’n voeten op mijn vingers, maar zag mij niet liggen. Ik moest tegen ’m zeggen dat ik overleden was.”

Leerkrachten en agenten blikken tevreden terug. „Veel geleerd.” En slachtoffers krijgen bij een schietincident nou eenmaal niet direct aandacht. „Eerste prioriteit voor de politie ligt op het voorkomen van meer slachtoffers door het uitschakelen van schutters. Is de situatie veilig, dan kan de hulpverlening van start.”