Bij de afsluitende persconferentie met minister-president Balkenende glimlachten ze wat tegen elkaar voordat ze zeiden dat ze „zeer verheugd” en „heel gelukkig” waren elkaar te ontmoeten. Echt kennismaken hadden de beide heren al jaren geleden gedaan.

Even eerder was de Nederlandse oud-politicus al met de rode loper op het Binnenhof binnengehaald en ook ontvangen bij koningin Beatrix. Volgens het protocol krijgt de secretaris-generaal van de NAVO dezelfde ontvangst als staatshoofden en regeringsleiders.

Nog geen week na de NAVO-top in Istanbul is de agenda van De Hoop Scheffer alweer overvol. Maandagochtend maakte hij kennis in Bern in Zwitserland, waar hij ’s middags om halftwee nog een persconferentie gaf. Om vier uur sprak hij in de oude zaal van de Tweede Kamer in Den Haag een gezelschap van de Atlantische Commissie toe. Zelfs met een eigen vliegtuig is dat een strakke planning.

Ook bij de Atlantische Commissie werd De Hoop Scheffer -zelf voormalig vice-voorzitter van deze club- ontvangen door oude bekenden. Voorzitter Bukman is partijgenoot en Tweede-Kamervoorzitter Weisglas was jarenlang collega-buitenlandspecialist. „Welkom terug”, zei Piet Bukman, „ook al is het maar voor een paar uurtjes.” En Frans Weisglas: „We weten dat je de Tweede Kamer het meeste van alles mist in Brussel.”

De Hoop Scheffer gebruikte zijn toespraak om terug te blikken op Istanbul. Hij toonde zich blij met het besluit om vier nieuwe provinciale reconstructieteams in Afghanistan in te zetten en prees ook de Nederlandse inzet daarbij. „Dit land blijft onder de meeste actieve lidstaten in Afghanistan”, aldus de NAVO-topman. Juist toen De Hoop Scheffer zijn toespraak hield, besloot de Tweede Kamer elders in het gebouw om daadwerkelijk troepen beschikbaar te stellen voor Afghanistan.

De Hoop Scheffer bespeurde „ook in dit land” een neiging om het opleiden en trainen van Iraakse militairen voor te stellen als het meest haalbare binnen de verdeelde NAVO, terwijl het eigenlijk onbetekenend zou zijn. „Het zal u niet verrassen als ik de dingen een klein beetje anders zie.” Het is de Iraakse regering die hierom heeft gevraagd en waarom zou de NAVO dan iets anders gaan doen?

Na het neerhalen van het IJzeren Gordijn is de NAVO haar oostelijke aartsvijand kwijt. Maar daarmee is de organisatie haar bestaansrecht niet kwijtgeraakt, benadrukte de secretaris-generaal. „Meer dan ooit bestaat de sleutelboodschap van de NAVO uit waarden. Wij zijn een waardengedreven organisatie. Voor mij zijn vrijheid van godsdienst en vrijheid van pers altijd vanzelfsprekend geweest. Maar de inwoners van de nieuwe NAVO-lidstaten hebben ervoor moeten vechten. En voor deze waarden staat de NAVO.”

Ook als speler op het internationale podium bleef hij ingenomen met Nederland, zei De Hoop Scheffer. „De sterke toewijding (aan militaire operaties, EvV) vervult me met trots en geeft me vertrouwen in de toekomst.”