Het dagelijks EU-bestuur acht dit nodig om de uitdagingen op het vlak van migratie en veiligheid te lijf te gaan. Ruim 3 miljard is flexibel inzetbaar om lidstaten die onder druk staan te ondersteunen. Brussel zegt hiermee te hebben geleerd van „lessen uit het verleden”, verwijzend naar de vluchtelingencrisis die Europa in 2015 overviel. Een kleine 5 miljard wordt verdeeld aan de hand van het ‘dreigingsniveau’ bij vliegvelden, externe land- en zeegrenzen en visumdrukte bij consulaten.

Een belangrijk onderdeel is de uitbreiding van de Europese grens- en kustwacht van 1500 naar 10.000 man. Uit een ‘grensmanagementfonds’ van ruim 12 miljard moeten systematische controles aan de grenzen en grote IT-systemen worden gefinancierd om mensensmokkel en terrorisme tegen te gaan. Voor grenshekken is geen geld beschikbaar.

Het vernieuwde Asiel- en Migratiefonds zou de steun aan lidstaten moeten verdubbelen naar 10,4 miljard. Bescherming van vluchtelingen, steun voor legale migratie, maar ook snelle terugkeer van mensen die geen recht hebben op verblijf in de EU maken deel uit van het pakket. Landen die relatief veel mensen opnemen en veel doen aan integratie, hervestiging en terugkeer krijgen meer. Voor versterking van het Europese asielagentschap EASO wordt 900 miljoen vrijgemaakt.

Voor het bestrijden van smokkel en de handel in onveilige (nep)spullen wordt een fonds met 1,3 miljard euro opgericht om de 115.000 douaniers in de EU te ondersteunen. Hiervan kunnen scanners, detectiesystemen, camera’s, speurhonden en mobiele laboratoria worden betaald.

De commissie hoopt dat de lidstaten en het Europees Parlement de voorstellen in 2019 goedkeuren, anders zou de slagkracht om te reageren op crises gevaar lopen.