Zorgwoordvoerders van de Tweede Kamerfracties drongen daar maandag op aan tijdens een rondetafelgesprek met deskundigen, georganiseerd door de PvdA.

Het kabinet-Rutte II koppelde het verruimen van de wet in 2016 aan het mogelijk maken van nieuwe vruchtbaarheidstechnieken, zoals het produceren van kunstmatige geslachtscellen (ivg), het genetisch modificeren van embryo’s (CRISPR-Cas) en celkerntransplantatie. Alleen onderzoek met kweekembryo’s kon volgens toenmalig zorgminister Schippers uitwijzen of deze technieken veilig konden worden toegepast.

Volgens de experts S. Repping en S. Mastenbroek, beiden verbonden aan het AMC in Amsterdam, is een snelle introductie van deze technieken wat hen betreft echter zeker niet de enige inzet van het opheffen van het kweekverbod. Experimenteren met kweekembryo’s is volgens hen ook de enige manier om de veiligheid en de effectiviteit van al bestaande vruchtbaarheidstechnieken, zoals ivf, te verbeteren. Zo wil Mastenbroek nagaan of de vloeistof waarin embryo’s worden opgekweekt van invloed is op het geboortegewicht van de vrucht. Met de restembryo’s die overblijven na een ivf-behandeling valt dat volgens hem niet na te gaan.

„We mogen wel baby’s maken, maar de embryowet staat ons niet toe om met behulp van kweekembryo’s te testen of we dat wel veilig doen. Dat is raar”, aldus Repping. „U constateert een hiaat in de wet”, stelde PvdA-Kamerlid Ploumen vast.

Drie ethici, onder wie prof. G. de Wert (Maastricht), betoogden dat werken met restembryo’s niet principieel verschilt van experimenteren met kweekembryo’s. „Bij elke ivf gaan embryo’s verloren. Dat zit in de behandeling verdisconteerd. Wie daarmee kan leven, moet niet betogen dat we het embryo gaan instrumentaliseren als we het kweekverbod versoepelen. Dat argument snijdt geen hout.”

SGP-Kamerlid Van der Staaij vond dat een typisch hellendvlakargument. „U zegt als het ware: Omdat we destijd A hebben gezegd, is nu B zeggen geen probleem.”

CU-Kamerlid Dik-Faber zei het debat te willen beginnen met de vraag hoe beschermwaardig een embryo is. „Daarover bestaat al sinds mensenheugenis verschil van mening”, zei De Wert daarop. „Over de status van het embryo worden we het nooit eens.”