Eenderde tot de helft van de jongeren zag dat iemand ernstig werd bedreigd, meestal vanwege diens afkomst. Dat blijkt uit het sociaal- en gezondheidsonderzoek van de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie van Algemeen Ziekenhuis Middelheim in Antwerpen.

„Verontrustende cijfers”, concludeerde prof. R. Vermeiren zaterdag in de Vlaamse krant De Morgen. Hij onderzocht 2700 jongeren in het eerste, derde en vijfde jaar van negen middelbare scholen. Vermeiren en zijn collega’s stelden een waaier van onderwerpen aan de orde op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg, variërend van alcohol- en drugsgebruik tot seksualiteit.

Vijftien procent van de jongens gaf aan in het voorbije jaar zelf te zijn bedreigd. Twee procent beweerde zelf te zijn beschoten. Jongeren van Marokkaanse afkomst zeggen vaker getuige te zijn geweest van geweld dan Vlaamse of Turkse leeftijdgenoten.

Veel jongeren vinden ook dat er op school geen respect is voor mensen van het andere geslacht. Hierbij wordt het gewaardeerd als de leerkracht zich op een positieve manier met de jongeren bemoeit.

Anderzijds houden jongeren zelf ook van antisociaal gedrag. Onder derdejaarsleerlingen steelt 30 procent van de jongens, 23 procent van de meisjes en ook zakkenrollen komt veel voor. Gebruik van geweld onder elkaar is ook vrij gebruikelijk (bij jongens op 20 procent). Het derde jaar is ook het jaar waarin veel leerlingen voor het eerst met de jeugdrechtbank in aanraking komen.

Vermeiren wil dringend meer aandacht voor het feit dat Antwerpse scholieren worden blootgesteld aan geweld. „We weten dat blootstelling aan geweld gevolgen heeft voor jongeren. Voor henzelf, maar het vergroot ook de kans dat ze zelf last gaan veroorzaken en agressiviteitsproblemen krijgen. De cijfers tonen dat de spiraal er al is.”

In het onderzoek is ook gevraagd naar het psychisch welzijn van de Antwerpse scholieren. Een op de vijf meisjes in het vijfde leerjaar zei zelfmoordgedachten te hebben. Ook depressiviteit en posttraumatische symptomen komen veel voor.

De onderzoekers stellen dat de studie alleen een blik biedt op Antwerpen. „Deze resultaten kun je niet zomaar doortrekken naar andere steden”, aldus Vermeiren. „Maar het zou erg interessant zijn om te weten in hoeverre je hetzelfde ziet in kleinere steden en of er een verschil is met de jeugd in landelijkere gebieden.”

De stad Antwerpen is overigens de laatste dagen opgeschrikt door een reeks mishandelingen van Joden. De verdachten zijn zowel Noord-Afrikanen als Oost-Europeanen, aldus de politie.