„Voor ons kwam het ook als een grote verrassing", aldus Van Harskamp. „Dit hebben ze in Bagdad goed geheim gehouden."

De commandant van de ruim 1300 Nederlandse militairen in de zuidelijke provincie Al Muthanna, heeft begrip voor de vervroegde machtsoverdracht. „Voor veel terroristen was 30 juni een symbolische dag voor een aanslag. Die mensen is nu de wind uit de zeilen genomen."

Het nieuws over de machtsoverdracht druppelt in het zuiden van Irak nog maar langzaam binnen. „We hebben tijdens onze patrouilles vandaag er nog maar weinig van gemerkt dat de lokale bevolking al op de hoogte is. Ikzelf zat vanochtend bij de provinciale veiligheidsraad en ook daar kwam het maar kort aan de orde", aldus Van Harskamp. Hij verwacht niet dat de bevolking in Al Muthanna, die over het algemeen positief staat tegenover de Nederlanders, zich anders zal opstellen.

De Nederlandse militairen zullen de komende acht maanden wel anders gaan opereren. Langzaam maar zeker worden steeds meer taken overgedragen aan Iraakse veiligheidsdiensten. Daarvoor hebben de Nederlanders het afgelopen jaar al 2800 Irakezen opgeleid.

In de stad Al Khidr bijvoorbeeld patrouilleren de Nederlanders nauwelijks nog zelf, in de hoofdstad As Samawah doen ze dat ook steeds minder prominent. „De Irakezen willen heel graag tonen dat ze zelf hun boontjes kunnen doppen", aldus Van Harskamp.

De overste draagt op 14 juli het commando over aan zijn opvolger K. Matthijssen. De laatste twee weken blijven onverminderd spannend, beseft Van Harskamp. „Het blijft een fragiele situatie. Er zijn mensen die de Iraakse democratie willen ontwrichten en aanslagen plegen. Dat gebeurt in het noorden van het land en rond Bagdad en kan ook bij ons. Het hoeft maar een enkeling te zijn voor een aanslag met groot effect. Dat is niet onwaarschijnlijk."

Toch is het in de ’Nederlandse provincie’ Al Muthanna sinds half mei een stuk rustiger. April en mei waren maanden met mortieraanslagen op Nederlandse kampementen en met de dodelijke granaataanslag op sergeant–1 Dave Steensma. Maar sinds de Nederlanders beschikken over ’wapenlocatieradar’ en de Apaches rondvliegen boven Nederlands gebied, is er geen ernstig incident meer geweest.

Van Harskamp: „Wij blijven scherp de komende twee weken. Onze eigen beveiliging is streng, al kan ik daarover geen details geven. Maar ga er maar vanuit dat we ogen in ons achterhoofd hebben."