Twee van de Britten werden dinsdag op de Iraanse televisie getoond en boden hun verontschuldigingen aan voor het binnenvaren van de Iraanse wateren. De Iraanse marine onderzoekt het incident.

De Britse autoriteiten zeggen dat de boten door slecht weer in een verkeerde koers kwamen. De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Jack Straw, heeft bij zijn Iraanse ambtgenoot, Kamal Kharrazi, aangedrongen op vrijlating van de acht Britten. Straw onderhoudt vriendschappelijke contacten met Kharazzi, maar hij lijkt evenwel bot te hebben gevangen. „Na het ondervragen van deze mensen en nadat we zeker weten hoe dit is gebeurd, zullen we de noodzakelijke stappen ondernemen”, aldus Kharazzi.

De Iraanse staatszender al-Alam wist dinsdag op basis van hoge militaire bronnen nog te melden dat de acht in staat van beschuldiging zullen worden gesteld voor het illegaal binnendringen van Iraanse territoriale wateren. „De vaartuigen bevonden zich 1000 meter binnen de territoriale wateren. De bemanning heeft toegegeven dat ze Iraanse wateren zijn binnengevaren”, aldus al-Alam.

De patrouilleboten werden maandag in de tussen Irak en Iran gelegen waterweg Shatt al-Arab onderschept. De Shatt al-Arab, in Iran bekend als de Arvand, is zeer omstreden. De oorlog tussen Irak en Iran, die duurde van 1980 tot ’88, brak uit nadat Saddam Hussein de gehele waterweg had opgeëist.

De betrekkingen tussen Iran en Groot-Brittannië zijn van oudsher moeizaam. De afgelopen maand hebben er geregeld betogingen plaatsgevonden bij de Britse ambassade in Teheran tegen de westerse bezetting van Irak. De Britse troepen zitten in het overwegend sjiitische zuiden van Irak.

Volgens het Britse ministerie van Defensie waren de patrouilleboten op weg om een boot voor de nieuwe Iraakse waterpolitie af te leveren in Basra, en zijn zij per ongeluk de territoriale wateren van Iran binnengevaren.

De Iraanse televisie liet dinsdag herhaaldelijk beelden zien van de acht gevangengenomen Britten. De mannen zaten geblinddoekt op de grond. Twee van hen lazen gisteravond een verklaring voor op televisie waarin ze hun identiteit en rang bekendmaakten en zeiden dat ze niet opzettelijk de grens met Iran overschreden hadden.

De Britse regering is „zeer bezorgd”, zei een bron op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Londen. De Britse regering heeft de Iraanse ambassadeur in Londen ontboden en geëist dat Iran de acht Britten onmiddellijk vrijlaat. De regering in Londen wil ook dat zolang de bemanningsleden niet worden vrijgelaten, Britse diplomaten van het consulaat in Iran hen mogen bezoeken.

Londen zegt met klem dat het grensincident een op zich zelf staand conflict is en niets te maken heeft met de opgelopen spanningen over het Iraanse programma voor de ontwikkeling van kernwapens. Groot-Brittannië is een van de leidende krachten die proberen om Iran veroordeeld te krijgen door de nucleaire waakhond van de Verenigde Naties, het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA). De regering-Blair was een van de ondersteuners van de recent aangenomen resolutie waarin het IAEA de Iraanse tegenwerking hekelt en scherp veroordeelt.