‘Oost en west’ naar 2e ronde in Tsjechië
De Tsjechische president Milos Zeman, een bewonderaar van Ruslands leider Poetin, staat 26 en 27 januari in de slotronde van de presidentsverkiezingen tegenover de pro-westerse scheikundeprofessor Jiri Drahos. Dit blijkt na de eerste ronde die Zeman zaterdag met bijna 39 procent van de stemmen heeft gewonnen.
Drahos kreeg 26,5 procent van de kiezers achter zich. De overige kandidaten halen de eindstreep bij lange na niet. Zeman dankte zijn kiezers, zijn vrouw, zijn politieke bondgenoot premier Andrej Babis en zijn muzikale bondgenoot Karel Gott, een populaire Tsjechische schlagerzanger voor hun steun.
De president heeft in Tsjechië niet enkel een ceremoniële rol. Hij heeft veel macht in de regering en deelt taken met de premier. De huidige premier Babis leidt een minderheidsregering die vooral stoelt op steun van Zeman.
Zijn voorgangers werden door het parlement gekozen. De conservatieve Zeman is fel omstreden door radicale uitspraken, vermoedelijke dronkenschap en zijn pro-Russische houding. Hij heeft zich tegen immigratie en islam gekeerd en geldt als rechts-populistisch. Hij stelt zich op als beschermer van de belangen van de gewone man en heeft plannen voor referenda over het lidmaatschap van de EU en de NAVO.
De 68-jarige emeritus-professor Drahos wil het land juist meer aan het Westen hechten. Hij vindt dat Zeman weg moet vanwege zijn pro-Russische houding. Zeman zou bovendien „een klimaat van botheid, incompetentie en corruptie” hebben geschapen in de Tsjechische politiek. Drahos wil naar eigen zeggen „de morele autoriteit” van land en regering herstellen en de blik van het land op West-Europa richten. Volgens sommige opiniepeilers is Zeman ondanks de glansrijke overwinning van zaterdag niet zeker van winst in de tweede ronde.