Joegoslavië-Tribunaal stopt na kwart eeuw
Na bijna een kwart eeuw sluit het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag donderdag zijn deuren. De sluitingsceremonie wordt bijgewoond door onder anderen koning Willem-Alexander en secretaris-generaal van de VN António Guterres. Het Tribunaal houdt op 31 december officieel op te bestaan. Sinds 2013 behandelden de zestien rechters alleen nog lopende en beroepszaken. Die laatste zijn nu overgenomen door het MICT, het Mechanism for International Criminal Tribunals.
- De Verenigde Naties richtten in februari 1993 het Joegoslavië-Tribunaal op. De Joegoslavische burgeroorlog, begonnen in 1991, zou toen nog twee jaar duren.
Het tribunaal werd gevestigd in Den Haag, in het Aegongebouw aan het Churchillplein.
Doelen van het tribunaal: het stoppen van oorlogsmisdaden, bestraffen van -misdadigers en voorkoming van schending van het humanitair recht.
De gepleegde misdaden werden gemeten aan de zogenoemde Verdragen van Genève, die onder meer moord, marteling, gijzeling en deportatie behelzen. Ook gebruik van (gif)wapens, bombardementen en plundering werden vastgelegd als strafbaar. Het tribunaal kon ook genocide aanpakken.
Er werden 161 verdachten voor het tribunaal geleid, die allen werden berecht.
De zaken tegen de Joegoslavische president Slobodan Milosevic, de leider van de Servische Republiek Bosnië en Herzegovina Radovan Karadzic en de opperbevelheber van de Bosnisch-Servische troepen Ratko Mladic waren de meest opzienbarende. Milosevic overleed in 2006 tijdens zijn rechtszaak. Karadzic kreeg in 2016 een celstraf van veertig jaar. Hij wacht op zijn hoger beroep dat voor het MICT dient. Mladic kreeg in november dit jaar levenslang.
De afhandeling van een van de laatste zaken voor het tribunaal kreeg een dramatische wending. De Kroaat Slobodan Praljak (72) pleegde na zijn schuldigverklaring in de rechtszaak voor het oog van de wereld zelfmoord door cyaankali in te nemen.
Hoewel de meeste verdachten achter de tralies verdwenen, werd ook een klein aantal vrijgesproken. Onder hen was de bekende Kroatische generaal Ante Gotovina, die na een veroordeling tot 24 jaar in hoger beroep werd vrijgesproken.
De opmerkelijkste zaak was wellicht die tegen Florence Hartmann, woordvoerster van hoofdaanklager Carla Del Ponte. Zij schreef een boek over het tribunaal en overtrad daarin de regels van vertrouwelijkheid. Ze kreeg zeven dagen cel opgelegd en werd binnen enkele dagen vervroegd vrijgelaten wegens goed gedrag.
