EU-top: besluit brexit en verder veel praten
Groen licht voor nieuwe onderhandelingen met Londen over de brexit. Dat is zo’n beetje de enige concrete stap die de EU-leiders op een tweedaagse top in Brussel zullen zetten. Nu er een principe-akkoord ligt over de scheidingsvoorwaarden van het Britse vertrek uit de EU in 2019, kan de weg naar een toekomstige relatie worden uitgestippeld.
De traditionele decembertop donderdag en vrijdag zit enigszins in het slop. Zonder regering in Duitsland valt er weinig te oogsten. Dat bondskanselier Angela Merkel haar gebruikelijke briefing in haar parlement heeft geschrapt is veelzeggend.
Ook de persconferentie na de werksessie donderdag van EU-president Donald Tusk en Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker vervalt. Ze vieren in plaats daarvan een klein feestje met de leiders van de 25 EU-landen, waaronder Nederland, die zich op defensiegebied hebben verenigd in de zogeheten permanente structurele samenwerking (PESCO). De EU is trots op dit wapenfeit dat ongekend snel tot stand is gekomen.
Maar er is wel veel om over te praten. „We gaan ons nu openhartig bezighouden met politiek gevoelige onderwerpen als de Economische en Monetaire Unie (EMU) en migratie”, schrijft Tusk in zijn uitnodiging aan de 28 regeringsleiders. Hij legt meteen een bommetje neer: de verplichte verdeling van asielzoekers uit Griekenland en Italië over Europa zorgt voor verdeeldheid en is niet effectief. Het debat zal zonder conclusies zijn, maar er moet wel zicht zijn op besluitvorming volgende zomer.
Het onderwerp komt tijdens het diner donderdagavond op tafel, evenals de waarschijnlijke verlenging van sancties tegen Rusland en het besluit van president Trump om de Amerikaanse ambassade in Israël naar Jeruzalem te verplaatsen.
Vrijdag mag de Britse premier Theresa May er niet meer bij zijn. De ‘EU-27’ houden een eurotopje, in aanwezigheid van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem die zal vertellen waar de ministers van Financiën staan over de toekomst van de EMU. Tusk wil focussen op zaken waar ze het grotendeels over eens zijn. En dus niet over een Europese ‘superminister’ van Financiële Zaken, maar wel over de bankenunie en de omvorming van het noodfonds EMS naar een Europees Monetair Fonds.
En dan rest het klapstuk. De EU zal verklaren dat de onderhandelingen over de brexit voldoende zijn opgeschoten om over de toekomst te beginnen. Eind januari gaan Brussel en Londen het eerst hebben over de door de Britten gevraagde overgangsperiode van twee jaar.