Saakasjvili is de afgelopen dagen voortdurend in het nieuws geweest. Vorige week dinsdag werd hij gearresteerd, maar een groep aanhangers wist hem uit het politiebusje te bevrijden. Maar vrijdag werd hij alsnog gevangengenomen. Zondag gingen 2500 sympathisanten in Kiev de straat op om te protesteren tegen de gevangenschap. Maandag besluit de rechter wat er verder met hem gebeurt. Zelf heeft hij aangekondigd dat hij in hongerstaking is gegaan.

Saakasjvili werd president van Georgië na de Rozenrevolutie in 2004. Met zijn anti-Russische koers gold hij als lieveling van het Westen. In 2012 verloor hij echter de verkiezingen, na kritiek op zijn (groeiende) autoritaire beleid. Twee jaar later beschuldigde de Georgische justitie hem ook van corruptie en machtsmisbruik.

Daarop streek hij neer in Oekraïne, waar hij warm werd onthaald door zijn oude studievriend Porosjenko, die na de Maidanrevolutie de plaats van Janoekovitsj had ingenomen. Porosjenko zag in Saakasjvili een medestander in de strijd tegen het Kremlin. Binnen niet al te lange tijd werd Saakasjvili benoemd als gouverneur van de regio Odessa. Een jaar later gunde Porosjenko hem ook de Oekraïense nationaliteit.

De vriendschap verkilde echter nadat ze elkaar van corruptie gingen beschuldigen. Na niet al te lange tijd, in november 2016, nam Saakasjvili ontslag en stichtte de politieke partij Beweging van Nieuwe Krachten. Hij verweet Porosjenko hervormingen in Odessa tegen te houden.

Toen Saakasjvili begin dit jaar in Amerika was, ontnam Porosjenko hem de Oekraïense nationaliteit. Toch wist Saakasjvili Oekraïne weer binnen te komen. Hij moest bij de grens dan wel uitstappen toen hij met de trein uit Polen wilde binnenrijden. Maar daarop nam hij een bus naar een andere grensovergang, waar enthousiaste aanhangers hem letterlijk de grens over droegen. De grensbewakers keken hulpeloos toe.

Door Saakasjvili op te pakken, maakt Porosjenko de oppositie monddood. Dat heeft natuurlijk iets weg van de manier waarop toenmalig president Janoekovitsj de Maidanprotesten in 2014 tegemoet trad.

Oekraïners beweren dat Saakasjvili inmiddels door het Kremlin wordt gefinancierd om het Oekraïense volk onder de Russische laars te krijgen. Saakasjvili ontkent dit. Niettemin heeft de Oekraïense procureur-generaal Loetsenko hem aangeklaagd voor het aanzetten tot een staatsgreep, gesteund door de Russen.

Porosjenko genoot in het Westen sympathie omdat van hem werd verwacht dat hij de corruptie zou bestrijden. Om deze reden kwam er veel buitenlands geld het land binnen. Corruptiebestrijding is de hoofdvoorwaarde om Oekraïne te laten integreren in de Europese Unie en de NAVO. Maar de hervormingen kwamen tot stilstand. Het Westen lijkt zich nu te realiseren dat er weinig rek meer zit in het beleid van de Oekraïense president.

Vanuit het IMF, de Verenigde Staten en de Wereldbank klonken al langer verontrustende berichten over de gewilligheid van Porosjenko om daadwerkelijke veranderingen aan te brengen in het beleid. De EU eist transparantie van de aanpak van de leiders van Oekraïne. Het lijkt er echter op dat de regering in Kiev echte hervormingen dwarsboomt.

De arrestatie van Saakasjvili zal de twijfel in het Westen alleen maar doen toenemen. Het vastzetten van leiders van de oppositie past immers meer bij het oude Oekraïne –waar de mensen van af wilden– dan bij het nieuwe.