Dit blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van van het Amerikaanse Nationale Kanker Instituut en van het (overheids-) Centrum voor Ziektepreventie.

Het voorlopig eindrapport over dat onderzoek werd donderdag bekendgemaakt door senator Tom Harkin uit Iowa. Hij vroeg vijf jaar geleden om het onderzoek, toen wetenschappelijk onderzoek uitwees dat er meer kankerverwekkende stoffen waren vrijgekomen bij de toenmalige kernproeven dan men aanvankelijk had aangenomen. „Het wordt nu wel duidelijk dat het kernwapenprogramma van ons land belast wordt door een duistere erfenis van duizenden kankerdoden”, aldus Harkin gisteren. Was men eerder op de hoogte geweest van de schadelijke gevolgen van de proeven, dan had men meer mensen kunnen redden volgens de senator.

Uit het onderzoek blijkt dat in de betreffende jaren veel meer schadelijke fallout (radio-actieve neerslag) de VS bereikte van Amerikaanse en Britse kernproeven in de Pacific en van Russische kernproeven in de Sovjet-Unie dan men aanvankelijk aannam. Daar kwam de fallout bij van Amerikaanse proeven in de Nevada-woestijn. Staten die daarbij bijzonder ernstig werden getroffen waren naast Nevada Harkins eigen staat Iowa en verder Californië, Colorado, Idaho, Kansas, Missouri, Nebraska, Oregon, Utah en Washington.

Naast de 15.000 fatale kankergevallen hebben de kernproeven verder nog minstens 22.000 minder fatale gevallen van kanker veroorzaakt. Volgens het onderzoek kan het totale aantal doden door kanker veroorzaakt door de proeven uiteindelijk oplopen tot 80.000 slachtoffers. Harkin leverde scherpe kritiek op de samenstellers van het rapport, omdat het onderzoek vorig jaar al werd afgesloten zonder dat de resultaten bekend werden gemaakt. „Door de publicatie van de onderzoeksresultaten te vertragen, ontkent de overheid eenvoudigweg haar verantwoordelijkheid in deze duistere affaire”, aldus senator Harkin.