De hofhouding assisteert de Koningin en de andere leden van het Koninklijk Huis bij de uitvoering van hun werkzaamheden. De hofhouding is onder te verdelen in het Militaire Huis en het Civiele Huis. Daarnaast bestaat er ook een honoraire hofhouding van personen die zich in het verleden verdienstelijk hebben gemaakt voor het Koninklijk Huis. De hofhouding staat onder leiding van de grootmeester. Zowel grootmeester Lambert Veenendaal -de hoogste ambtenaar binnen de hofhouding van het Koninklijk Huis- als degene die de bekleding van de gouden koets afstoft, mag zich toeleverancier noemen. Maar beiden werken aan één eindproduct: de monarchie.

Net zoals bij elk ander bedrijf is het bij Beatrix BV ook een komen en gaan van mensen. De een vindt een nieuwe baan en de ander gaat met pensioen. Weer een ander wordt tijdelijk aan het hof gedetacheerd en vertrekt op een gegeven moment weer naar zijn eigen basis.

Alleen leden van de koninklijke familie die deel uitmaken van het Koninklijk Huis beschikken over een eigen dienst. Dat krijgt gestalte volgens artikel 41 van de Grondwet. Daar staat ook dat zowel de hofhouding als de overige leden van ’Beatrix BV’ door de Koningin worden benoemd. Alleen voor militairen binnen het Huis geldt dat ze bij Koninklijk Besluit worden benoemd, omdat ze onder de minister van Defensie vallen. Dit betekent dat de Koningin zelfstandig te werk kan gaan bij haar benoemingsbeleid, ook al zal ze daarover contact hebben met de premier.

Het zal duidelijk zijn dat er ook nieuwe functies worden geboren met veranderende omstandigheden. Prins Willem-Alexander ging in 1993 werken, waarmee hij de beschikking kreeg over een eigen secretariaat, gevestigd in het souterrain van zijn woonhuis naast Paleis Noordeinde, met een particulier secretaris in de persoon van J. Kraak. Toen die vertrok, kwam mr. J. Leeuwenburg. Leeuwenburg was gedetacheerd van Binnenlandse Zaken en als eerste ambtenaar van dat ministerie zou hij de prins wegwijs maken in de instituties van Nederland.

Maar Leeuwenburg kreeg het te druk en er werd vanzelfsprekend een adjunct-particulier secretaris aan de staf toegevoegd. Zo benoemde de Koningin per 1 september vorig jaar T. A. van der Werf tot adjunct-particulier secretaris van Willem-Alexander. Meestal heeft dit soort functionarissen al een redelijke staat van dienst elders opgebouwd. Zo had Van der Werf een betrekking bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Voor het Directoraat Generaal Openbare Orde en Veiligheid (DGOOV) was hij werkzaam als procesmanager in een grootschalig ICT-project voor de openbare orde en veiligheidsdiensten in de regio Amsterdam-Amstelland. Daarvoor heeft hij van 1994 t/m 1999 bij het Kabinet van de Gouverneur van Aruba gewerkt. Het zal niet verwonderlijk zijn dat Van der Werf in mei meegaat met het prinselijk paar op kennismakingsbezoek naar de Antillen. Leeuwenburg gaat in 2003 weg.

Bij openbare optredens van de prins, ook tijdens buitenlandse werkbezoeken, is de particulier secretaris nagenoeg altijd aanwezig. De algemeen secretaris bewaakt het publieke programma van de Koningin en geeft het vorm. Hij stemt alles af met de andere secretarissen. Hij is de teamleider van het peloton particulier secretarissen. De particulier secretaris van de Koningin en prins Claus is sinds 1997 drs. W. H. B. van Rossem. Hoezeer secretarissen wisselen om ’even bij het hof gedetacheerd’ te zijn, blijkt uit het feit dat Van Rossems voorganger Beschoor Plug terugkeerde naar het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar hij een functie bij de Directie Integratie Europa ging vervullen. Mr. P. W. Waldeck is momenteel algemeen secretaris van de Koningin. Eerder was hij -van 1984 tot in1988- particulier secretaris van Koningin en prins.

Vaak krijgen hoffunctionarissen te zijner tijd een orde uitgereikt. Zo kende de Koningin het erekruis in de Huisorde van Oranje toe aan dr. C. J. Oort, die op 1 september afscheid nam als kamerheer van koningin Beatrix. Ook hij werd opgevolgd, en wel in de persoon van drs. L. E. H. Vredevoogd. De Huisorde van Oranje is een ereteken dat de Koningin kan toekennen aan personen, Nederlanders of buitenlanders, die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt ten aanzien van haarzelf of haar Huis. Tot deze orde behoren ook de Eremedaille voor Kunst en Wetenschap en de Eremedaille voor Voortvarendheid en Vernuft, die zij kan verlenen aan personen die zich zowel ten aanzien van het land als de Koningin of haar Huis bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt. De kanselier is belast met de uitvoering van alle door de Koningin in dit kader genomen besluiten.

Wie heel deze monarchale bedrijvigheid aanschouwt, kan af en toe een gevoel van bevreemding niet onderdrukken. Het onderhouden van historisch erfgoed is fraai, maar aan de uiterlijkheid van het Oranjehuis kleeft ook nog een hoop feodale franje. De een zal dat glamour noemen, dringend gewenst om het imago van het calvinistische Nederland op te krikken, maar de ander lacht erom en vindt het franje zonder inhoud. Zo reisde Hare Majesteit in november vorig jaar naar Roemenië. Het was een relatief onbelangrijk staatsbezoek. Toch was het majesteitelijke gevolg niet gering. Hoewel iedereen zeker een taak zal hebben gehad, leek het ook alsof het gevolg er voor het decorum was. Dat leverde bij tijd en wijle lastige situaties op. Voor het publiek in het gastland was het niet altijd even gemakkelijk te onderscheiden wie nu de Nederlandse vorstin was en wie de grootmeesteres. De kleding van de dames was even chic.