Enkele decennia lang daalde het aantal mensen met honger in Latijns-Amerika en de Caraïben. Maar in 2016 brak de trend: 42,5 miljoen mensen hadden toen te weinig te eten, een stijging met 2,4 miljoen mensen in vergelijking met 2015.

Als deze trend doorzet, haalt de regio de tweede doelstelling voor duurzame ontwikkeling (SDG-2) niet, stellen de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN en de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) in hun gezamenlijke jaarrapport. Volgens dat VN-doel moeten alle landen ter wereld honger en ondervoeding in 2030 uitgebannen hebben.

„Door de toename van de honger wordt het zeer moeilijk voor de regio om ontwikkelingsdoel 2 (Honger Nul) te halen”, zegt Julio Berdegué, FAO-baas in de regio. „We gaan de verkeerde kant op. De regio zet een belangrijke stap terug in een strijd die hij aan het winnen was.”

In vergelijking met de rest van de wereld is het aantal mensen met honger in de regio laag. Maar er zijn tekenen dat de situatie verslechtert, vooral in Zuid-Amerika, waar het aandeel van het aantal mensen met honger steeg van 5 procent in 2015 naar 5,6 procent vorig jaar.

In Midden-Amerika heeft 6,5 procent van de bevolking te weinig te eten. In de Caraïben geldt dat zelfs voor 17,7 procent, al wordt dat aandeel niet groter.

Vroeger streden de landen vooral tegen honger en ondervoeding, nu moeten ze daarnaast ook maatregelen nemen tegen overgewicht en obesitas. „Die treffen vooral vrouwen en ook kinderen”, zegt PAHO-directeur Carissa Etienne.

In de regio kampt al 7 procent van de kinderen jonger dan 5 jaar met overgewicht, maar tegelijk is 11 procent van deze leeftijdsgroep chronisch ondervoed.

„Je vindt nu makkelijk gezinnen met een ondervoed kind en een moeder met overgewicht, of een kind met chronische ondervoeding en overgewicht, of met een tekort aan vitaminen en mineralen. De consumptie van ultrabewerkte producten houdt rechtstreeks verband met de toename van overgewicht en obesitas en met de stijging van niet-overdraagbare ziekten”, zegt Etienne.

De regio heeft nu een dubbele aanval van slechte voeding te verduren. „Om die te kunnen afslaan, moeten we ervoor zorgen dat mensen toegang hebben tot evenwichtige voeding en moeten we de belangrijkste sociale factoren aanpakken die tot slechte voeding leiden, bijvoorbeeld de beperkte toegang tot suiker-, zout- en vetarme voedingsproducten, tot drinkwater en sanitatie, tot onderwijs en gezondheidszorg, tot programma’s voor sociale bescherming.”

De FAO en de PAHO roepen de landen op hun voedselsystemen te veranderen. Alleen een grote inspanning in de hele regio zal de negatieve trend kunnen keren.

Het aantal mensen met honger nam toe in 6 landen en daalde in 21 landen. Maar in absolute cijfers nam het totale aantal toe.

Het zwaarst getroffen is Haïti, waar bijna de helft van de bevolking, 5 miljoen mensen, honger lijdt. Het land is op zijn eentje goed voor twee derde van het aantal ondervoede mensen in de Caraïben.