Komende maand zou het zover zijn: de komst van prijsvechter Ryanair naar Lviv. Eindelijk zou de monumentale Oekraïense stad bereikbaar worden voor Europese bezoekers. En eindelijk zouden de inwoners gaan profiteren van het visumvrij reizen vanuit de EU, dat sinds juni van kracht is.

Lvivianen zelf wilden ook gaan reizen en boekten enthousiast vluchten naar Krakau, Berlijn, Boedapest, Londen en München. Er zou zelfs een vaste verbinding met Eindhoven komen.

Domper

Maar al deze feesten gaan niet door. Na maandenlange onderhandelingen met het internationale vliegveld Borispil in Kiev, dat ook een paar vluchten van Ryanair zou onderbrengen, schrapte de prijsvechter recent de plannen voor Oekraïne. En dat terwijl het contract met de luchthaven in Lviv al getekend was. Ryanair wees naar Kiev. „De regering beschermt luchtvaartmaatschappijen met hoge tarieven op Borispil en ontneemt de Oekraïners de kans op lage prijzen”, klaagt Ryanair.

Borispil is vooral thuishaven voor Ukrainian Airlines, veruit de grootste vliegmaatschappij van het land. Het gaan goed zonder Ryanair. Maar voor Lviv ligt dat anders. De stad is onder toeristen uit Europa nog onbekend, maar dicht zichzelf dezelfde potentie toe als Krakau en Praag. Het kolossale vliegveld, dat voor het EK voetbal van 2012 werd gebouwd, ontvangt momenteel slechts enkele tientallen vluchten per dag. Een lagekostenmaatschappij zou een doorbraak betekenen.

De duizenden mensen die al tickets hadden geboekt, krijgen hun geld terug. Alternatieve reismogelijkheden zijn duur.

Wie treft blaam? De directeur van de luchthaven in Kiev beweert dat Ryanair niet genoeg wilde betalen; de prijsvechter staat dan ook als snoeiharde onderhandelaar bekend. Maar de andere partijen in het conflict, onder wie minister van Transport Vladimir Omeljan, zegt dat Borispil het monopolie van Ukrainian Airlines wil beschermen. Daarin heeft de rijke oligarch Igor Kolomojski het grootste belang.

Inkomstenderving

De locoburgemeester van Lviv, Andrej Moskalenko, is boos. „Zelfs de minister kan niets doen.” Hij suggereert dat er een deal is gesloten tussen president Porosjenko en zijn premier, de oligarch Kolomojski. „Slechts twee mannen maken de dienst uit in Oekraïne: de president en de premier. Zij kozen voor dat ene bedrijf”, aldus Moskalenko.

Volgens Moskalenko loopt Lviv door het wegblijven van de vliegmaatschappij 300.000 bezoekers mis. Dat komt neer op een inkomstenderving van 130 miljoen euro.

De reisbranche in Lviv is dan ook furieus. „Voor verbindingen naar en vanuit het buitenland is Oekraïne nog steeds afhankelijk van de belabberde service van die ene vervoerder: Ukranian Airlines”, verzucht Diana Borisenko, reisleidster in Lviv. Haar Amerikaanse klanten moesten hun reis aanpassen: een andere overstap, een duurdere reis en gewijzigde data.

Van haar verlies aan inkomsten heeft Borisenko nog geen overzicht, maar gefrustreerd is ze. „We wachten in Lviv al zo lang op veranderingen. President Porosjenko maakt graag goede sier met het EU-associatieverdrag en het visumvrij reizen, maar hij vergeet de burger zodra er geld mee is gemoeid. Oligarchen bepalen de graad van onze democratie.”

Vuilnisbelt

De boosheid van Lviv is te verklaren. De stad worstelt al maanden met een ander –letterlijk smerig– dossier, dat ook herleid kan worden tot de oligarchie: het afvalschandaal. Dat begon met een brand op de vuilnisbelt van Lviv, vorig jaar, waarbij enkele brandweermannen omkwamen. De vuilnisbelt werd op last van de regering gesloten en het afval van de stad werd naar omringende gemeenten vervoerd.

Dat ging goed tot dit voorjaar. Burgemeesters die zijn verbonden aan president Porosjenko weigerden nog langer het afval van Lviv op te nemen. Gevolg: het vuilnis lag letterlijk in bergen op straat en de stad begon te stinken.

Volgens Lviv was de tegenwerking bedoeld om het imago van de burgemeester van Lviv, Andrej Sadovej, te beschadigen. Die is leider van een belangrijke oppositiepartij en landelijk een populaire politicus. „Ze willen Lviv neerzetten als een zwak bestuurde stad en zo ons imago vernietigen”, zegt locoburgemeester Moskalenko.

Inmiddels is Lviv op zoek naar andere vliegmaatschappijen. „Onze stad heeft dringend behoefte aan verbindingen met Europa”, aldus Moskalenko.

Saakasjvili strijdt tegen de oligarchie

Het lukte Mikail Saakasjvili eerder deze maand toch: de oud-president van Georgië kwam Oekraïne binnen. Zijn Oekraïense paspoort was hem dan wel afgenomen door president Porosjenko, die hem twee jaar eerder had benoemd tot gouverneur van de provincie Odessa. Met hulp van zijn supporters brak Saakasjvili door de grensbewaking.

Een van de punten waarvoor Saakasjvili strijdt, is een verandering van de kieswet. Partijen moeten opener zijn over hun kandidaten. Zo kunnen oligarchen –rijke zakenmannen met eigen media en politieke partijen– niet meer zo makkelijk hun medewerkers in het parlement zetten. Op dit moment staat Oekraïne nog sterk onder invloed van slechts enkele rijke mensen.

Ryanair schrapt meer vluchten

DUBLIN (ANP). Luchtvaartmaatschappij Ryanair schrapt ook vanaf november nog vluchten. Daarmee schopt de luchtvaartmaatschappij de reisplannen van nog eens zo’n 400.000 reizigers in de war.

De Ierse prijsvechter zet van november tot en met maart slechts 375 van zijn 400 vliegtuigen in. Vanaf april gaat het om 435 van 445 vliegtuigen. Volgens de maatschappij gaat het om minder dan één vlucht per dag die geannuleerd wordt.

Door de groeiplannen op een lager pitje te zetten heeft Ryanair minder personeel nodig en ontstaat er ruimte om al het personeel verlof op te laten nemen. Volgens Ryanair zijn er door deze ingrepen geen verdere annuleringen meer nodig.