Stemming Israëlische kabinet nog onzeker
Het Israëlische kabinet stemt zondag over het herziene terugtrekkingsplan voor de Gazastrook van premier Ariel Sharon. Tegenstanders binnen het kabinet vinden dat de evacuatie van Joodse nederzettingen in het gebied neerkomt op het belonen van de Palestijnse terreur.
Het oorspronkelijke plan van Sharon behelsde de ontruiming van alle nederzettingen in de Gazastrook. Toen bleek dat daarvoor in het kabinet zeker geen meerderheid te halen was, paste hij op voorstel van minister Tzipi Lvini van Immigratie het plan aan. Zij stelde voor dat Israël zich in eerste instantie uit slechts vier nederzettingen terugtrekt. Voor de ontruiming van de overige nederzettingen is steeds opnieuw goedkeuring van het kabinet nodig.
Sharon heeft vrijdag twee ultrarechtse ministers ontslagen. De ministers Awigor Lieberman van Transport en Benny Elon van Toerisme van de Nationale Unie zouden zeker tegen zijn plan hebben gestemd. Er blijven echter tal van tegenstanders over, onder wie de invloedrijke minister van Financiën en ex-premier Benjamin Netanyahu.
Er zijn volgens het Israëlische dagblad Ha’aretz voor de stemming van zondag diverse scenario’s mogelijk. Zo kunnen de Likud-ministers Netanyahu, Silvan Shalom van Buitenlandse Zaken en Limor Livnat van Onderwijs alsnog voor het compromisvoorstel stemmen. Dan haalt het een meerderheid.
De drie genoemde bewindslieden kunnen het aangepaste plan ook verwerpen. Het plan komt er dan toch nog door, nu Sharon de ministers van de Nationale Unie heeft ontslagen.
De Nationaal Religieuze Partij (NRP), die ook tegen terugtrekking is, kan verdeeld stemmen. Partijvoorzitter en minister van Volkshuisvesting Effi Eitam stemt dan tegen en minister van Arbeid en Sociale Zaken Zevulun Orlev voor. De NRP blijft dan in de regering en Sharons regeringscoalitie behoudt een krappe meerderheid van 61 zetels in de Knesset, het parlement.
Na de stemming kan Sharon de NRP-minister die tegen zijn plan heeft gestemd, ontslaan. Dan zal waarschijnlijk Orlev, uit solidariteit met Eitam, ook vertrekken. De regering houdt dan negentien ministers over.
In dat geval bestaan er weer diverse mogelijkheden. Een daarvan is dat de Arbeiderspartij, die voorstander is van terugtrekking uit de Gazastrook, zich aansluit bij Sharons Likud en de andere coalitiepartij Shinui. Ook kunnen de Arbeiderspartij en Verenigd Thora Judaïsme zich bij Likud en Shinui voegen. Ook een combinatie met de ultraorthodoxe Shas-partij en Verenigd Thora Judaïsme is mogelijk, maar dan zal de centrumrechtse seculiere Shinui zich terugtrekken.
Mogelijk blijft slechts een minderheidsregering over. Sharons Likud en Shinui hebben maar 55 zetels.
Een andere mogelijkheid is dat de oppositie 61 stemmen weet te verzamelen voor een motie van wantrouwen tegen de regering. Zij moet dan een kandidaat-premier voordragen en een coalitie vormen. En ook ontbinding van de Knesset behoort tot de mogelijkheden, waarna er verkiezingen moeten worden gehouden. Sharon kan ten slotte aftreden. De president bespreekt dan met de partijen in de Knesset welk lid zij als premier willen en maakt binnen een week de naam van de nieuwe regeringsleider bekend.
Overigens wijzen opiniepeilingen uit dat de meerderheid van de Israëlische bevolking voorstander is van terugtrekking uit de Gazastrook. Ook diverse hoge militairen hebben zich hiervoor uitgesproken.