Kerkzaal te klein door Kerkproeverij
De één had nog nooit een eredienst meegemaakt, een ander was jaren niet in de kerk geweest. Tijdens de eerste Kerkproeverij, afgelopen zondag, schoven ze in diverse kerken aan in de banken. „De openheid van de gasten raakte me”, zegt ds. W. J. Bakker.
De kerkzaal van de Immanuelkerk in het Drentse Noordscheschut was zondagochtend te klein om alle bezoekers een plek te bieden. Door de komst van tientallen gasten werd de hal bij de kerkzaal getrokken, zegt ds. Bakker, predikant van hervormde gemeente De Brug in Nieuweroord-Noordscheschut.
De Kerkproeverij, waaraan zo’n 450 parochies en gemeenten uit de breedte van kerkelijk Nederland meededen, is gebaseerd op de zogeheten Back to Church Sunday (terug-naar-de-kerkzondag) uit Engeland. Ds. Bakker: „Toen ik hoorde dat het concept in Nederland met een breed draagvlak uitgewerkt zou worden, werd ik meteen enthousiast. De kerkenraad stond er ook helemaal achter.”
De hervormde gemeente De Brug had zaterdag en zondag haar jaarlijkse startweekend. „Meestal was er op zaterdag een fietstocht en een barbecue voor de eigen gemeenteleden. Nu kozen we voor een uitgebreider programma met workshops, ook gericht op belangstellenden uit de dorpen.”
Vossenjacht
De lokale Hoogeveensche Courant besteedde vooraf aandacht aan de Kerkproeverij. Ook kreeg elke pastorale eenheid twee flyers met het programma om aan bekenden te kunnen geven. „Gemeenteleden moeten een drempel over om iemand uit de nodigen om naar de kerk te komen. Het was mooi en bemoedigend om te horen dat ze dit nu daadwerkelijk deden.”
Zaterdag stonden een fietstocht en een vossenjacht op het programma, evenals workshops over onder meer schilderen en fotograferen. Ook waren er een kerkproeverijbuffet, een orgel- en pianoconcert en een sing-in. Deze activiteiten trokken belangstellenden van uiteenlopende leeftijden die niet bij de kerk zijn aangesloten. „Het was een mooie manier om mensen naar de kerk te leiden.”
De zondagse diensten waren, zegt ds. Bakker, het belangrijkste. Zondag schoven er in de ochtend zeker veertig mensen meer aan in de banken; ’s avonds twintig tot dertig meer dan anders. „Voor een dorpsgemeente zijn dat veel gasten.”
De diensten weken weinig af van wat gebruikelijk is. „We wilden voorkomen dat mensen als ze nog eens terugkomen ineens een heel andere kerkdienst meemaken.” Wel waren er meer gemeenteleden dan anders betrokken bij onder meer de begeleiding van de gemeentezang en de Schriftlezingen. Ds. Bakker preekte in de ochtenddienst over Jesaja 55. „Het ging over de uitnodiging tot het heil. Ik heb de mensen vanuit de tekst zeven redenen aangereikt om te proeven van het heil dat God ons schenkt.”
Na de dienst was er gelegenheid voor ontmoeting. „Ik heb veel gasten een hand gegeven en kort gesproken. Hun openheid raakte me. Veel mensen zijn niet zo gereserveerd of wantrouwend als we vaak denken. Sommigen gaven er blijk van goed geluisterd en geproefd te hebben. Ook is er goed gebruikgemaakt van de mogelijkheid gratis een Bijbel mee te nemen. We hebben de gasten hartelijk uitgenodigd om bijvoorbeeld aan een gesprekskring of de catechese deel te nemen.”
Nogal wat bezoekers hadden in het (verre) verleden een band met de kerk. „Ik had het ook prima gevonden als we in Nederland eveneens de aanduiding ”back to church” hadden gebruikt. De kinderen gaan ”back to school”, weer naar school. En misschien is het begin van een nieuw seizoen ook een goede reden om weer eens opnieuw een kijkje te nemen in de kerk. Maar ook onder de vlag Kerkproeverij smaakt dit initiatief naar meer. We hopen hier een vervolg aan te geven.”
Roeping van Samuël
Leden van de christelijke gereformeerde kerk in Ouderkerk aan de Amstel vroegen eveneens buren en collega’s mee naar de kerk. Ds. A. Versluis, de plaatselijke predikant: „De evangelisatiecommissie verspreidde vooraf een brief binnen de eigen gemeente met informatie over het project en suggesties om mensen uit te nodigen, zoals: Ik vind het fijn als je een keer mee gaat naar de kerk, dit zou een goede gelegenheid zijn.”
De plaatselijke krant –Weekblad voor Ouder Amstel– berichtte over de Kerkproeverij, waaraan ook de rooms-katholieke parochie in Ouderkerk aan de Amstel meedeed. Zeven mensen gingen in op de uitnodiging om de ochtenddienst in de christelijke gereformeerde Elimkerk bij te wonen. „Het was een gewone kerkdienst. Enkele onderdelen heb ik toegelicht, zoals: wat is het votum en waarom lezen we de wet? Mensen konden op deze manier proeven hoe het er bij ons aan toe gaat. We hopen dat dit smaakt naar meer”, zegt ds. Versluis, die preekte over de roeping van Samuël.
Na de dienst was er gelegenheid om koffie te drinken. „Dat doen we één keer per maand en nu was het een keer extra.” In de reacties die de predikant hoorde, gaven de gasten vooral aan dat het mooi of interessant was om een dienst mee te maken. „Je hoopt en bidt natuurlijk dat het een spade dieper gaat, maar je beseft ook dat wij dat niet kunnen maken. Dat is het werk van de Heilige Geest.”
De gasten kwamen allemaal met een gemeentelid mee naar de kerk. „We hopen dat de ervaring die ze hebben opgedaan, aanknopingspunten biedt om verder door te praten.”
Terugblikkend is de predikant positief over de eerste Kerkproeverij, al vond hij de datum minder geschikt. „Het tweede weekend van september is in veel gemeenten de start van het nieuwe seizoen. Bij ons was het jeugdzondag, met na de middagdienst een preekbespreking. De voorbereiding op het heilig avondmaal hebben we vanwege de ’s ochtends verwachte gasten verplaatst naar de middag.”
De aandacht voor buitenkerkelijken beperkt zich overigens niet tot één moment in het jaar, zegt ds. Versluis. „Ook vóór de Kerkproeverij waren we daar al mee bezig. Op dit moment denken we bijvoorbeeld na over een maaltijdproject om in contact te komen met mensen die eenzaam zijn en zo iets voor hen te kunnen betekenen.”
Nieuwe
rubriek
Lange tijd had de pagina Diaconaal elke twee weken een plek in het katern Kruispunt. Daarbij bleek steeds vaker dat veel initiatieven zowel een diaconale als een missionaire insteek hebben. Daarom gaat deze rubriek nu verder onder de noemer ”Kerk naar buiten”, die de aandacht richt op zowel diaconaat als missionair werk.