Buitenland

Neergang Tenet begon na 11 september

Officieel vertrekt CIA-baas George Tenet om persoonlijke redenen, maar sinds 11 september 2001 lag zijn CIA dermate onder vuur dat zijn vertrek zo goed als onvermijdelijk was.

Buitenlandredactie
4 June 2004 11:30Gewijzigd op 14 November 2020 01:17

Onduidelijk is in hoeverre Tenets vertrek te maken heeft met druk vanuit het Witte Huis. Binnenkort verschijnt in Amerika een drietal rapporten, waarin naar verwachting geen spaan wordt heel gelaten van het functioneren van Tenets CIA. Vier beschuldigingen staan daarin centraal. Naast het niet tijdig waarschuwen voor de aanslag op de Twin Towers zou ook de constatering dat Irak beschikte over massavernietigingswapens voorbarig zijn geweest. Daarnaast zou de fixatie op Saddam ertoe geleid hebben dat de CIA de ontwikkeling van nucleaire technologie in landen als Noord-Korea en Iran over het hoofd zag. Ook het feit dat de Pakistaanse wetenschapper Abdul Qadeer Khan op grote schaal nucleaire hulpmiddelen transporteerde naar Noord-Korea, Iran en Libië bleef voor de dienst onopgemerkt.

Tenets CIA was de afgelopen dagen opnieuw negatief in het nieuws. De dienst zou hebben verklapt dat hij de geheime code van de Iraanse geheime dienst had ontcijferd.

De benoeming van Tenets rechterhand, John McLaughlin, tot tijdelijk opvolger wordt algemeen beschouwd als een poging van president Bush de politieke discussie over de reorganisatie van de CIA over de verkiezingen heen te tillen. Grote vraag is echter of Bush erin zal slagen het functioneren van de inlichtingendienst buiten de verkiezingscampagne te houden. De kans daarop lijkt klein, vooral wanneer het John Kerry, Bush’ rivaal, die al maanden geleden op het aftreden van Tenet aandrong, lukt het falen van de dienst tot een van de speerpunten van zijn campagne te maken.

George Tenet werd 5 januari 1953 in New York geboren. In 1985 trad hij als politicus toe tot de wereld van de geheime diensten in en rond Washington. In dat jaar werd hij naaste medewerker van senator Leahy die in de speciale senaatscommissie voor inlichtingendiensten zat. Hij stapte als stafmedewerker over naar die commissie in 1988. In 1993 gaf president Clinton hem een topfunctie in de Nationale Veiligheidsraad. Vervolgens werd hij onderdirecteur van de CIA tot zijn benoeming in de CIA-top in 1997.

Bush nam Tenet in 2001 als enige hoge functionaris over van de vorige Democratische regering.

Tenet was een tweede keus maar hij bleek een voortreffelijk functionerend politiek dier. Zo liet hij de door spionageschandelen beschadigde CIA bemiddelend optreden in het Palestijns-Israëlisch conflict. In 1998 maakte hij als eerste directeur de begroting van de inlichtingendiensten publiek: 26,7 miljard dollar.

Veel waarnemers in Washington menen dat Tenet zich heeft kunnen handhaven dankzij zijn diplomatie en zijn gaven om zijn meerderen naar de mond te praten. Critici stellen dat Tenet beter was in het behagen van zijn superieuren dan in het verzamelen van inlichtingen of het geven van juiste informatie.

Aanvankelijk slaagde Tenet er redelijk in het Witte Huis alleen die informatie naar buiten te laten brengen die onomstotelijk vast stond. Zo weerhield hij de president er in 2002 van te verklaren dat Saddam op grote schaal beschikte over voorraden uit Afrika geïmporteerd uranium. In 2003 verklaarde Bush in zijn State of the Union er echter zeker van te zijn dat de Iraakse dictator beschikte over massavernietigingswapens. Later verklaarde Condoleezza Rice, Bush’ nationale veiligheidsadviseur, dat Tenet verzuimd had het script zorgvuldig door te nemen.

Bronnen rond het Witte Huis melden dat de president woensdagnacht nog een poging zou hebben ondernomen Tenet te overreden tot de verkiezingen in functie te blijven. Tenet zou na de hoorzittingen over 11 september echter definitief hebben besloten te kiezen voor het geluk van zijn gezin.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer