„Wij proberen militairen en politiemensen die kampen met trauma’s een prettige dag te bezorgen”, vat luitenant-kolonel buiten dienst John M. J. Suijkerbuijk zijn missie samen. Hij is voorzitter van de Stichting Militaire Prestatietocht te Paard. Die organiseert zaterdag voor de zeventiende keer een jaarlijks paardenfestijn op Het Nationale Park De Hoge Veluwe.

Tijdens die prestatietocht tonen zo’n 140 ruiters hun kunnen. Deelnemers dienen allerlei opdrachten uit te voeren, zoals boogschieten en ringsteken. Als vanouds staan op het festijn vier in de statuten vastgelegde kernwaarden centraal: welzijn, kameraadschap, veiligheid en sportiviteit.

Nadrukkelijker dan in voorgaande jaren is morgen ook aandacht voor het wel en wee van militairen en agenten met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Zij kampen met trauma’s die ze tijdens hun werk opliepen (zie ”Militair: Paard is eerlijk”). Een achttal van hen doet morgen mee met het paardenfestijn.

Misère

Op initiatief van de Stichting Militaire Prestatietocht te Paard en andere organisaties voor oorlogsslachtoffers volgen de getraumatiseerde militairen en agenten sinds het najaar van 2016 paardrijlessen. Doel is hun afleiding te bieden, hen uit hun misère te halen. Eén voor één kampen deze psychisch gebutste militairen en agenten met zware problematiek, benadrukt Suijkerbuijk. „Zo kon een agente het niet meer bolwerken dat ze in haar werk te maken kreeg met mensen die van een dak sprongen of zich voor de trein gooiden. Het klinkt akelig, maar vaak zijn de getraumatiseerde agenten en militairen uitbehandeld. Dus psychiaters weten ook niet meer wat ze met hen aanmoeten.”

Suijkerbuijk ervoer dat het niet meevalt om op de juiste wijze om te gaan met mensen met PTSS. „Een tijdje geleden kocht ik voor de deelnemers aan de paardrijlessen kleding, zoals rijbroeken en laarzen. Toen ik die spullen tijdens de les als verrassing wilde overhandigen, werd dat niet op prijs gesteld. Ik had hun vaste ritme niet mogen doorbreken.”

Bezig zijn met paarden heeft op de getraumatiseerden een heilzame invloed, stelt Jet Janssen. Zij is instructeur op manege Stal Mansour in Schaarsbergen, bij Arnhem, en traint elke donderdag gedurende een uur de militairen en agenten in het berijden en verzorgen van paarden. „Hier vinden de cursisten afleiding, ze hoeven hier niet aan hun trauma’s te denken.”

Opgelucht

Opvallend is dat bij sommigen lang opgekropte emoties loskomen. „Een paard wekt vertrouwen op en zal je nooit bedotten. Pas barstte een van de mannen in huilen uit. Hij was er zelf ook verbaasd over en vertelde me huilend dat dat in drie jaar niet was gebeurd. Hij voelde zich zo opgelucht. Ik adviseerde hem om lekker van zich af te brullen. Elk mens heeft het nodig om zijn emoties er af en toe uit te janken.”

Oud-militair: Een paard is eerlijk

„Een fijn gevoel”, krijgt oud-militair Henk (55) van het bezig zijn met paarden. Hij is een van de mensen die trainen op paardenmanege Stal Mansour in Schaarsbergen. „Ik kan tijdens die sessies even mijn ellende achter me laten”, zegt Henk, die om privacyredenen niet met zijn achternaam in de krant wil. „Een paard voelt je aan én is eerlijk. Als ik nukkig ben, wordt een paard ook onhandelbaar. Dus moet je je best doen om goed voor de dag te komen.”

In 1981 diende hij als militair ten tijde van de oorlog in Libanon. Door zijn oorlogservaringen liep hij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) op. Tien jaar geleden werd Henk afgekeurd. Een van de meest akelige ervaringen was de dood van een makker. „Palestijnen vuurden mortieren af op onze jeep. Mijn collega naast me, achter het stuur, kreeg de volle laag.”

Henk werd jarenlang geplaagd door nachtmerries, prikkelbaarheid en angst voor mensenmassa’s. Zijn relatie liep op de klippen. Iedere week kijkt hij uit naar de paardentraining op de manege. „Dan zit ik tenminste niet thuis tegen de muren aan te kijken.”