Mohammed was de tweede in lijn van successie, na zijn oom Mohammed bin Nayef, die nu van het toneel is verdwenen. Bin Nayef had de bijnaam ”prins van de duisternis” vanwege zijn werk in de terreurbestrijding.

Abdul Aziz ibn Saud, de stichter van het Saudische koninkrijk, had de erfopvolging op geheel eigen wijze geregeld. Hij had bepaald dat na zijn dood zijn oudste broer de Saudische troon zou bestijgen. Die zou op zijn beurt weer door een andere broer worden opgevolgd.

De successie verliep dus via de broers van de stichter van Saudi-Arabië, maar deze broers zijn inmiddels overleden, of op hoge leeftijd. Een generatiewisseling was dus onvermijdelijk, maar met de benoeming van de 31-jarige Mohammed tot kroonprins lijkt er een generatie te worden overgeslagen.

De nieuwe Saudische kroonprins heeft een uitgesproken karakter. Dat verklaart waarom de meningen over hem sterk uiteenlopen. Er is de afgelopen periode veel geschreven over de visie die de Amerikaanse president Trump zou hebben over een allesomvattende vrede in het Midden-Oosten.

De oplossing van het Palestijns-Israëlische conflict en de daaropvolgende erkenning door de Arabische wereld van Israël maakten hier deel van uit. Van de nieuwe Saudische kroonprins wordt gezegd dat hij zich in Trump’s ideeën kan vinden. Bekend is dat hij een sterke persoonlijke relatie heeft opgebouwd met Trumps Joodse schoonzoon Jared Kushner. Voor Israël zou de benoeming van de nieuwe Saudische kroonprins daarom goed nieuws kunnen zijn.

Het was Mohammed die als Saudische minister van Defensie verantwoordelijk was voor de Saudische oorlog in Jemen, die desastreus verloopt. Volgens sommige media was de nieuwe kroonprins ook de drijvende kracht achter de boycot van Qatar. Om die reden werd zijn benoeming tot kroonprins in Turkije dan ook niet echt enthousiast ontvangen.

De Turkse president Erdogan had zich bij de crisis rond Qatar weer eens van zijn meest onbeheerste zijde laten zien. Hij had de blokkade van Qatar zelfs „onislamitisch” genoemd. Dat was een ernstige belediging van Saudi-Arabië, dat zich ziet als de beschermheer van de soennitische islam.

Er zijn Arabische analisten die verwachten dat Mohammed Turkije voor een harde keuze zal stellen. Van Turkije zal geëist worden dat het zijn steun voor Qatar stopt. In het geval van een Turkse weigering zal Saudi-Arabië ertoe overgaan in Syrië en Irak de Koerden te steunen in hun streven naar onafhankelijkheid. De grote soennitische alliantie waar Trump zijn hoop op had gesteld lijkt steeds verder te verdampen.