Peilers: Frankrijk stemt voor grote ommezwaai
Frankrijk kiest zondag, en in een tweede ronde op 18 juni, een nieuw parlement. Volgens opiniepeilers kunnen de gevestigde partijen rekenen op pijnlijke teleurstellingen. Ze worden naar verwachting hard aan de kant geschoven door onder anderen honderden amateurs in de politiek, onder wie een voormalige stierenvechtster, een vrouwelijke straaljagerpiloot, een kapper, een paar brandweerlieden en een tiental boeren. Het zijn kandidaten van de nieuwe beweging van president Emmanuel Macron. Die zou goed zijn voor veel meer dan helft van de 577 parlementszetels.
De beweging La République en Marche! (LRM, De republiek op weg!) maakt zelfs kans op de grootste parlementaire meerderheid in zestig jaar. De 7 mei tot president gekozen centrumpoliticus en ex-minister Macron had eerder nog nooit aan een verkiezing meegedaan. Dat geldt nu ook voor circa de helft van zijn ruim 560 kandidaten voor de 577 zetels van de Nationale Vergadering, de Franse Tweede Kamer.
De relatief jonge Macron (39) kwam als vernieuwer uit de presidentsverkiezingen die hij dankzij het kiesstelsel met twee rondes overweldigend heeft gewonnen. In de eerste ronde kwam hij niet verder dan 24 procent. Maar zijn eerste weken als president hebben het enthousiasme voor LRM aangewakkerd. Het is bovendien een Franse politieke traditie dat kiezers in de parlementsverkiezingen hun best doen de president aan een meerderheid te helpen.
De kandidaten van LRM en van Macrons bondgenoot, de huidige minister van Justitie François Bayrou van de Mouvement Démocrate (MoDem), lijken zondag op minstens 30 procent van de stemmen te kunnen rekenen. Voor LRM zou dan een monsterzege volgen in de tweede ronde op 18 juni, een datum die al historisch is in Frankrijk door een oproep van generaal Charles de Gaulle in 1940 om de strijd tegen de nazi’s voort te zetten. De tweede ronde is in kiesdistricten waar zondag niemand meer dan helft van de stemmen behaalt. Dan kan iedere kandidaat meedoen die zondag minstens 12,5 procent kreeg.
De grootste verliezer wordt naar verwachting de Parti Socialiste die circa twintig van de ruim 270 zetels zou overhouden. Het Front National van Marine Le Pen kan rekenen op winst maar dat is vooral omdat de partij nu maar twee zetels heeft. Tweede partij wordt naar verwachting de centrumrechtse Les Républicains met meer dan honderd zetels.