De toespraak is de eerste in een reeks die Bush wil houden om Amerikaanse kiezers, parlementsleden en buitenlandse leiders ervan te overtuigen dat het in Irak de goede kant op gaat en dat hij een plan heeft om het land te leiden uit chaos en geweld.

„De geschiedenis beweegt en zal naar hoop of naar tragedie neigen”, zei Bush. „Wij zullen volharden en deze vijand verslaan en deze zwaarbevochten grond behouden voor het domein van de vrijheid.”

Bush deelde mee dat de Abu Ghraib-gevangenis in Bagdad, die voor de Irakezen door foto’s van de mishandeling en vernedering van Iraakse gevangenen een schrijnend symbool van de Amerikaanse bezetting is geworden, zal worden gesloopt.

De president herhaalde dat de Verenigde Staten de politieke macht op 30 juni aan een soevereine Iraakse regering zullen overdragen. De overgangsregering krijgt na 30 juni het beheer over het gevangeniswezen. Ook werd bekend dat de interim-regering zal worden geleid door een president, twee vice-presidenten en een premier. Zij staan aan het hoofd van een regering met 26 ministeries.

Hij zei dat de Amerikaanse militairen na de machtsoverdracht in Irak zullen blijven en als onderdeel van een door de VN goedgekeurde internationale troepenmacht onder Amerikaans bevel zullen opereren. De huidige troepensterkte van 138.000 blijft zo lang als nodig is gehandhaafd en wordt zo nodig opgevoerd.

Bush benadrukte dat de Verenigde Naties een grote rol gaan spelen in het opzetten van een democratisch Irak. Voor dat proces heeft hij een vijfstappenplan in gedachten: machtsoverdracht, veiligheid en stabiliteit, infrastructuur, internationale steun en vrije verkiezingen. „Amerika’s taak in Irak is niet alleen het verslaan van een vijand, het moet een vriend sterk maken, een vrije, representatieve regering die haar bevolking dient en voor haar opkomt”, aldus Bush. „En hoe eerder dit doel wordt bereikt, des te eerder onze taak er op zal zitten.”

Behalve aan de toekomst van Irak moet Bush ook werken aan zijn herverkiezing. Vijf maanden voor de verkiezingen is zijn populariteit geringer dan ooit en dreigen de berichten over geweld en wantoestanden in Irak het nieuws over een opleving van de economie te overschaduwen. Het was ook niet toevallig dat Bush zijn toespraak in Pennsylvania hield. In 2000 koos de meerderheid in deze staat voor democratisch presidentskandidaat Al Gore. Aan geen enkele andere staat heeft Bush zo vaak een bezoek gebracht; hij was maandag voor de 28e keer in Pennsylvania.

Eerder op de dag hadden de VS en Groot-Brittannië een ontwerpresolutie ingediend bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties die de machtsoverdracht op 30 juni regelt. Over de tekst wordt sindsdien door de Veiligheidsraad achter gesloten deuren vergaderd.