Het huidige stembiljet is te groot. Dat leidt tot problemen bij het drukken en bij de stembusgang zelf: de stembussen zitten te snel vol en kiezers hebben moeite de kandidaat van hun keuze te vinden. Dat moet anders, zegt de Kiesraad, die ook pleit voor een stembiljet dat met een scanapparaat te lezen is, zodat elektronisch kan worden geteld.

Na de afgelopen verkiezing moesten de stemmen handmatig worden geteld. Daarbij worden de nodige fouten gemaakt, aldus de Kiesraad. Elektronisch tellen met scanapparatuur zou dat kunnen voorkomen.

Omdat software ter ondersteuning van het verkiezingsproces niet veilig werd geacht, mochten stemgegevens niet digitaal worden overgebracht naar de hoofdstembureaus en het centraal stembureau. Alle stemgegevens moesten daar opnieuw worden ingevoerd. „Een enorm karwei dat ook kwetsbaarheden met zich meebrengt.” De beveiliging van de ondersteunende software moet beter, adviseert de Raad.

Het stembiljet was deze keer erg groot vanwege het grote aantal partijen (28) dat meedeed. Een extra factor was dat de Kiesraad en minister Plasterk het stembiljet niet tweezijdig wilden laten bedrukken, zodat alle lijsten op één bladspiegel pasten.

De Kiesraad staat ook stil bij het aanstampen van stembiljetten in volle stembussen. Dat gebeurde op een aantal plaatsen, maar het is strijdig met de Kieswet, zegt de raad. Ze vraagt de minister gemeenten hier bij de volgende verkiezingen op te wijzen. Ook het inkoopbeleid van stembiljetten kan beter, om een onverwacht grote opkomst zoals op 15 maart het hoofd te bieden. In verschillende gemeenten was sprake van een (dreigend) tekort aan biljetten.