De beschuldiging tegen Sanchez komt van de militaire jurist Robert Shuck. Hij verdedigt een van de wegens de mishandelingen aangeklaagde militairen, kapitein Donald Reese. Reese is volgens de advocaat zondag in The Washington Post bereid zijn verhaal over Sanchez onder ede te verklaren. Ook heeft Reese bezworen dat officieren van de inlichtingendienst de bewakers in de gevangenis Abu Ghraib bij Bagdad voorhielden dat de mishandelingen de beste benadering van deze gevangenen waren.

De beschuldiging is er een van een groeiend aantal beweerde details die opduiken over de Amerikaanse handelwijze in Irak. Die lijken schadelijk te zijn voor de legerleiding en voor de regering–Bush. De president poogt duidelijk te maken dat er sprake is van excessen gepleegd door enkelingen uit de lagere rangen.

Amerikaanse media geven echter een beeld van systematische folteringen van Irakezen. Het zou gaan om doelbewuste martelingen in opdracht van het hogere kader. Het Amerikaanse gevangenenkamp aan de Cubaanse Baai van Guantànamo zou model hebben gestaan voor de systematische vernederingen en mishandelingen van buitenlandse gevangenen.

Het dagblad The New York Times publiceerde zondag een verhaal over de verhulde opvattingen van de Amerikaanse regering over krijgsgevangenen. De krant citeerde een vertrouwelijke brief van een jurist van het Amerikaanse leger. Die legde eind december in de brief aan het Internationale Rode Kruis uit op welke juridische grondslagen de VS zich bij gevangenneming van ’staatsgevaarlijke’ Irakezen helemaal niet aan de Conventies van Genève hoeven te storen.

Gevangenen die een veiligheidsrisico vormen kunnen uit militaire noodzaak worden geïsoleerd en vallen niet onder krijgs– of gewone gevangenen, zo redeneerde de legerjurist op kerstavond.

Een woordvoerder van het Rode Kruis heeft zondag deze stelling van Washington afgewezen. Uitzonderingen kunnen eventueel worden gemaakt voor individuele burgers. Voorts voor personen die mogelijk ten onrechte de status van krijgsgevangene hebben. Maar dit kan volgens de woordvoerder niet gelden voor groepen gevangenen, zoals de VS menen. Mishandelingen zijn bovendien altijd in strijd met de Geneefse conventies. Die leggen strijdende partijen in een oorlog verplichtingen op over hun handelwijze.

De brief is ook in tegenspraak met wat president Bush en de minister van Defensie Rumsfeld publiekelijk verklaarden. Ze zeiden dat de Conventies van Genève in Irak van toepassing waren.

Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft een onderzoek naar de dood van acht gevangenen in Irak en Afghanistan heropend. Op grond van medisch onderzoek zou blijken dat ze mogelijk toch door geweld om het leven zijn gekomen.

Britse media berichtten zondag dat mishandelingen van Irakezen ook hoog op de agenda staan bij gesprekken over de overdracht van de soevereiniteit in Irak.

De positie van de door de VS geleide troepen in Irak is vooralsnog onduidelijk wanneer 30 juni formeel een Iraakse regering aantreedt. Maar Londen en Washington zouden volgens The Observer al voor de periode na 30 juni immuniteit voor de troepen van de coalitie hebben bekokstoofd met Iraakse leiders.

In het weekeinde kwamen weer tientallen Irakezen om het leven bij gevechten in onder meer Kufa en Karbala. Alleen al in Kufa doodden Amerikaanse militairen meer dan dertig strijders van de radicale sjiitische geestelijke Muqtada al–Sadr. De VS hebben aangekondigd Al–Sadrs milities van de kaart te vegen.

Iran heeft volgens een officiële verklaring in Teheran de VS „een formele waarschuwing gestuurd" over „het immorele en misleidende optreden in Irak". Sjiitisch Iran is in toenemende mate bezorgd over de Amerikaanse oorlogsvoering tegen sjiitische milities en bolwerken in Irak.