Karinthië: in veel families zitten alle mannen bij de Feuerwehr
Al wonen we dan in een ”Holzhaus”, over brandveiligheid hoeven wij ons niet al te veel zorgen te maken.
In het dorpje Zweikirchen van nog geen 300 inwoners heeft de Feuerwehr 50 manschappen, onder wie onze Matthias van 12 jaar. Wekelijks scheurt hij op zijn mountainbike de berg af om beneden zijn kameraden van de Jugend Feuerwehr te ontmoeten. Welk uniform hij aantrekt, hangt af van wat de jongens gaan doen. Ze verdiepen zich in de theorie van de verschillende brandweerspuiten, oefenen met blussen of gaan gewoon vissen of zwemmen. Wandelen staat hoog in het vaandel. Noem het gerust marcheren. Tijdens de jaarlijkse Vierbergelauf stappen de jonge brandweermannetjes de hele nacht door: vier bergen op, vier bergen af.
De betekenis van de vrijwillige brandweer reikt in Oostenrijk verder dan in Nederland. De brandweer staat bol van vaak eeuwenoude tradities en is een samenbindende factor in het alpenland. Wordt er een nieuwe bluswagen aangeschaft, dan viert het hele dorp een week lang feest.
Ook het imago is anders. Hier bekleden brandweerlieden een ”Ehrenamt” waarvoor iedereen diep respect heeft. Die sla je niet in elkaar als ze aan het werk zijn.
Staat er in je cv dat je ”Kraftfahrer”, ”Maschinist” of ”Atemschutzträger” bij de brandweer bent, dan heb je een streepje voor.
Iedere Nederlandse brandweercommandant kan alleen maar dromen van de cijfers van het Österreichische Bundes Feuerwehr Verband. Hier tellen de brandweerkorpsen 340.000 mensen, in Nederland met een dubbel zo grote bevolking nog geen 30.000. In veel Oostenrijkse families zijn alle mannen brandweerman en is een groot deel van de kinderen lid van de Jugend Feuerwehr. Bij de Jugend Feuerwehr worden meer dan 25.000 jongens en enkele meisjes klaargestoomd.
Nog meer redenen tot jaloezie bij de Nederlandse korpsbazen: de spuitgasten in het alpenland zijn uitstekend opgeleid, de korpsen zijn riant gehuisvest, beschikken over modern materieel en ruime financiële middelen. Hoe schril is het contrast met de Nederlandse brandweer: de laatste jaren is er drastisch op bezuinigd, het aantal vrijwilligers kalft af en de manschappen vergrijzen.
De Nederlandse brandweer besteedt weinig aandacht aan de beschermheilige van de brandweer, Sint-Florian. In Zweikirchen denken ze vast dat het daaraan ligt. De leden van de Feuerwehr heten wel de ”jongens van Sint-Florian”. Deze heilige was een Romeinse officier in de vierde eeuw. Met zijn eenheid richtte hij zich op brandbestrijding. Vanwege zijn christelijke overtuiging werd hij op 4 mei 304 met een molensteen om zijn nek in een rivier gegooid. Die gebeurtenis wordt elk jaar rond 4 mei door veel brandweerkorpsen in een Florianimesse herdacht. Zo zat ook het complete korps –inclusief de ”Jugend”– van Zweikirchen afgelopen zaterdagavond in vol ornaat in de Pfarrkirche om de sterfdag van hun Florian te herdenken.