„We willen kijken of er in zijn systeem aanwijzingen zijn voor de aanslag”, aldus een woordvoerder van het openbaar ministerie in Amsterdam dinsdag. Het strafrechtelijk onderzoek naar Endstra is met zijn overlijden gestopt.

De politie zoekt een taxichauffeur die maandag vlak na het neerschieten van Willem Endstra heeft stilgestaan op de Apollolaan in Amsterdam. Ook een cameraploeg die voor de schietpartij opnamen maakte in de omgeving, wordt gevraagd zich te melden. De politie is niet zeker of het gaat om een cameraploeg. Het kan ook een fotograaf zijn geweest die bezig was met een fotoreportage. De politie hoopt dat de taxichauffeur en cameraploeg of fotograaf hen van extra informatie kan voorzien.

Het OM verdacht Endstra van het witwassen van crimineel geld. De rechtbank in Amsterdam oordeelde vorige week nog dat het hiervoor te weinig bewijs had en verklaarde het OM niet ontvankelijk voor het vervolgen van de vastgoedmagnaat voor dit feit. Het OM overwoog nog tegen die beslissing hoger beroep in te stellen. Een zaak tegen Endstra wegens mogelijke valsheid in geschrifte bij de overdracht van panden mocht het OM wel voortzetten van de rechtbank, maar die is nu dus ook ten einde.

Justitie wil niets zeggen over of Endstra contact had met de Criminele Inlichtingeneenheid (CIE) van de politie. De Telegraaf voerde dit gisteren op als mogelijk motief voor de moordaanslag. Het Parool schrijft juist dat Endstra niet wilde praten met de CIE, hoewel daartoe druk op hem zou worden uitgeoefend.

Makelaars voelen zich door de zaak-Endstra in de criminele hoek geduwd. De onderwereld wordt ervan verdacht een deel van de vastgoedsector voor het witwassen van crimineel geld te gebruiken. De reguliere makelaars zijn hier de dupe van. „Na elke liquidatie worden wij in een criminele hoek gestopt. Alleen daar hebben wij al last van”, zegt P. J. van den Brink, voorzitter van de Makelaars Vereniging Amsterdam (MVA).

„Er is wel eens geroepen dat makelaars een zwarte lijst moeten samenstellen van malafide handelaren, maar wat is malafide en wie bepaalt dat? Ik weet nog steeds niet of meneer Endstra malafide was”, aldus Van den Brink. Volgens hem bestaat er wel behoefte aan een zogenoemde zwarte lijst, maar is deze bijna niet op te stellen.

Sinds een jaar zijn behalve financiële instellingen, notarissen en advocaten ook makelaars verplicht verdachte transacties te melden. Dit is geregeld in de wet MOT (melding ongebruikelijke transacties). Op deze manier hoopt het ministerie van Financiën fraude en witwaspraktijken tegen te gaan.