Met de herverdeling van de exploitatievergunningen voor de periode 2020-2030 volgt verantwoordelijk wethouder Udo Kock (water) een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Dat oordeelde eerder dat de hoofdstad geen licenties voor onbepaalde tijd meer mocht afgeven, zodat ook nieuwkomers een kans krijgen. Ook streeft de hoofdstad naar schonere boten, ze moeten allemaal elektrisch zijn, en naar een beter beheer van al het vaarverkeer in de grachten.

In totaal zijn er 135 vergunningen verdeeld in twee categorieën, 75 voor de reguliere rondvaart en zestig voor gezichtsbepalende boten. Een derde van de ingelote vaartuigen zijn van nieuwe rederijen. Kock is tevreden over de uitkomst. Volgens hem blijft ook een aantal klassieke boten behouden, zoals die waar het Nederlands elftal in 1988 mee door de grachten heeft gevaren.

De gevestigde rederijen reageren geschokt op de loting. „Een volledig bloedbad”, zegt Frans Heijn, voorzitter van de Verenigde Rederijen Amsterdam, waarbij 36 kleinere exploitanten zijn aangesloten. Hij verwacht dat veel rederijen kunnen opdoeken. Ook Rederij ’t Smidtje reageert verslagen nu alle acht aangemelde boten er niet bij zitten. „Dit zou wel eens ons faillissement kunnen betekenen”, aldus eigenaar Tomas de Smidt.

Rederij Kooij, die zich eerder flink kritisch uitliet over het nieuwe beleid, is opgelucht. „Zoals het er nu naar uitziet, blijven de twaalf boten die we hebben ingeschreven behouden”, zegt een woordvoerder. „We balen er wel van dat we de rest van onze vloot moeten afstoten, maar het had veel erger gekund. Ik heb vandaag al twee huilende reders gesproken.”

Jaarlijks bekijken zo’n 4 miljoen mensen Amsterdam vanaf het water. Dat zijn er zo’n 11.000 per dag.