Expo over Rietveld Schröderhuis
Eén van de belangrijkste collectiestukken van het Centraal Museum in Utrecht staat buiten: het Rietveld Schröderhuis. Het Centraal Museum is de beheerder en wijdt vanaf zaterdag een expositie aan het huis en zijn ontwerper: Gerrit Rietveld. Dat gebeurt in het eigen gebouw. In het Rietveld Schröderhuis zelf past de expositie niet. Daar worden alleen maar rondleidingen voor maximaal twaalf belangstellenden gehouden.
Het Centraal Museum heeft veel meer van en over architect Gerrit Rietveld om te laten zien dan het huis zelf: het archief van hemzelf plus een massa maquettes en meubelen. De tentoonstelling heeft plaats in het kader van het De Stijl-jaar. Het blad De Stijl, dat het werk van Rietveld regelmatig belichtte, werd een eeuw geleden opgericht. Het huis is volgens het museum het eerste en voornaamste voorbeeld van architectuur volgens de principes van de De Stijl-beweging.
Het is voor het eerst dat er een tentoonstelling is speciaal over het huis, dat inmiddels op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat en voor 60 procent buitenlandse bezoekers trekt. Volgens de samenstelster, conservator Natalie Dubois, is de expositie onder meer opgedeeld in een deel over de Rietveld van voor het huis en een deel over de Rietveld vanaf de opdracht in 1924 voor het huis van Truus Schröder (met wie hij ook een relatie kreeg). Hij zou uiteindelijk bij haar intrekken in zijn zelf ontworpen woning.
„Rietveld was eigenlijk meubelmaker, heel traditioneel geschoold bij zijn vader. Hij moest zich eerst losmaken van die zware meubelen en van dat milieu.” Het was de architect Robert van ’t Hoff, die bij De Stijl betrokken was, die bij het zien van Rietvelds eigen meubelontwerpen een zielsverwant in hem meende te herkennen. „Hij dacht: die is er één van ons.”
Dubois laat ook meer over Truus Schröder zien, die als opdrachtgeefster een grote invloed had op het ontwerp, en ook over hoe het zo strakke huis er moet hebben uitgezien toen het nog geen ‘museumstuk’ was: „Met gordijnen en kussentjes en speelgoed van de drie kinderen.”
Verder is er aandacht voor de contacten van Rietveld met De Stijl, het klimaat dat er in zijn tijd in Utrecht heerste en de belangstelling van de architect voor de Sovjet-Unie.