Trumps ploeg reist naar afwachtend Europa
De Europese landen hopen deze week een duidelijker beeld te krijgen van wat de Verenigde Staten voor ogen hebben met de NAVO en het internationale veiligheidsbeleid. De regering van president Donald Trump vindt dat de VS onevenredig veel bijdragen en verwacht dat de westerse bondgenoten boter bij de vis doen. Maar hoeveel erbij moet en op welke termijn, daarover heerst onzekerheid in Europa.
Amerikaanse bewindslieden reizen deze week af naar Europa voor een aantal belangrijke bijeenkomsten. Woensdag en donderdag zijn de ogen gericht op defensieminister James Mattis. Hij zal in Brussel zijn NAVO-ambtgenoten vragen naar concrete plannen om hun defensie-uitgaven te verhogen.
Minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson is eind deze week bij een G20-overleg in Bonn en vicepresident Mike Pence woont vanaf vrijdag met Mattis, Tillerson en dertien senatoren een grote veiligheidsconferentie bij in München. Pence brengt volgende week maandag een bezoek aan Brussel voor gesprekken met vertegenwoordigers van de Europese Unie en de NAVO.
Tijdens het NAVO-beraad staan de defensie-uitgaven hoog op de agenda, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg dinsdag. Hij meldde dat die in Canada en de Europese NAVO-landen afgelopen jaar met 3,8 procent zijn gestegen, maar dat dat nog lang niet genoeg is.
De afspraak is dat de NAVO-landen in 2024 2 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) aan defensie proberen uit te geven, maar dat halen nu maar enkele van de 28 lidstaten. Nederland zit met minder dan 1,2 procent fors onder het Europese NAVO-gemiddelde van 1,43 procent.
De Europese ministers zullen erop wijzen dat de Europese budgetten niet langer dalen en zij ook veel bijdragen aan de NAVO-operaties in onder meer Afghanistan en Irak. De doelstelling van 2 procent is volgens betrokkenen zeker niet voor alle lidstaten haalbaar.
In hoeverre Europese landen in willen stemmen met de Amerikaanse wens om de NAVO meer te laten optreden tegen terrorisme is nog onzeker. Wel gaan ze ermee akkoord om een coördinatiecentrum te vestigen in het Italiaanse Napels in de strijd tegen terreur, wapen- en mensensmokkel.
Hoewel Trump eerder twijfels heeft gezaaid over Amerikaanse steun bij een aanval op bondgenoten die te weinig betalen, is de angst voor afzijdigheid van de VS in zo’n geval geweken, zeggen ingewijden. Maar er blijven volgens hen nog genoeg redenen voor Europese landen om bezorgd en zelfs nerveus te zijn over de Amerikaanse opstelling.