De minister van Defensie ligt onder vuur van de Democratische oppositie, van pers en media en van tal van critici in de VS en in het buitenland na de publicatie van foto’s die de mishandeling van Iraakse gevangenen openbaar maakten.

Volgens de Democraten moet Rumsfeld als hoogst verantwoordelijke opstappen en zelfs sommige Republikeinen hebben hun twijfels over de vraag of Rumsfeld na dit schandaal nog voldoende gezag heeft om effectief te kunnen functioneren. Maar Bush liet er maandag geen twijfel over bestaan dat de minister van Defensie -voorlopig- nog zijn volle steun heeft.

Bush bekeek in het Pentagon nog een aantal niet-gepubliceerde foto’s van mishandelingen. Volgens Witte Huis-woordvoerder Scott McClellan reageerde de president „vol walging” op deze nieuwe bewijzen van Amerikaans wangedrag.

Tijdens zijn confrontatie met de Senaat maakte Rumsfeld vrijdag bekend dat er niet alleen nog honderden niet-gepubliceerde foto’s zijn, maar ook verschillende video’s. Het beeldmateriaal betreft niet alleen mishandeling en seksuele intimidatie van Iraakse gevangenen, maar volgens een regeringswoordvoerder zouden er ook beelden zijn van Amerikaanse mannelijke en vrouwelijke cipiers die in de gevangenis seks met elkaar bedrijven.

„Hier is duidelijk sprake van een totaal gebrek aan discipline en toezicht in de Abu Ghraib-gevangenis in Bagdad”, aldus Republikeins senator Susan Collins. Zij pleit ervoor om al het materiaal zo snel mogelijk openbaar te maken. „Vroeg of laat lekt dit materiaal toch uit. Dan is het maar beter om het meteen goed te doen. Anders blijft het schandaal dooretteren, elke keer weer als er nieuwe foto’s of filmbeelden via internet of via de media openbaar worden. Bovendien versterkt dat de indruk dat het Pentagon iets te verbergen heeft”, aldus Collins.

Uit een opiniepeiling van het Annenberg Instituut van de universiteit van Pennsylvania blijkt dat 52 procent van de bevolking inderdaad denkt dat het Pentagon probeert om het schandaal zo snel mogelijk in de doofpot te stoppen.

Volgens deze peiling meent overigens tweederde van de bevolking dat minister Rumsfeld niet ontslagen hoeft te worden. In die zin volgde Bush maandag dus de mening van de meeste burgers en kiezers. Die steunen Bush’ algemene beleid als president volgens een CNN-USA Today Gallup-peiling overigens nog maar voor 46 procent, tegenover 52 procent een maand geleden.

Van de ondervraagden meende 44 procent dat het de moeite waard was om Irak binnen te vallen, tegenover 50 procent een maand geleden. Bush’ ongebruikelijke optreden in het Pentagon was duidelijk bedoeld om de aandacht van het gevangenenschandaal af te leiden en de aandacht weer te vestigen op de strijd tegen het terrorisme, waarvan de oorlog in Irak volgens Bush een onderdeel vormt.

Bush’ onverdeelde steun voor Rumsfeld viel slecht in de Arabische wereld. „Na mishandelingen en martelingen in Iraakse gevangenen door Amerikaanse militairen prijst de president het beleid van Rumsfeld openlijk. Dit kan de reputatie van Amerika in het Midden-Oosten alleen maar verder schaden”, aldus Omar Belhouchet, hoofdredacteur van de Algerijnse krant El Watan.

Volgens president Bush’ Republikeinse partijgenoot Chuck Hagel zijn de problemen in Irak en in Afghanistan veel ernstiger dan de regering toegeeft. „Dit gezwel is veel breder en schadelijker dan de regering ziet of erkent. Er lopen tal van onderzoeken, niet alleen naar mishandelingen en martelingen maar ook naar het vermoorden van gevangenen”, aldus Hagel.

Hoe wijdverbreid dit beleid was wil de Senaat vrijdag horen van generaal Antonio Taguba, die eerder dit jaar met een kritisch rapport kwam over het gevangenbeleid in Irak. In dat rapport worden de mishandelingen gekarakteriseerd als „systematisch” en „wijdverbreid.” Dit werd maandag nog eens bevestigd door een rapport van het Internationale Rode Kruis dat op de website verscheen van The Wall Street Journal.

Het Rode Kruis bevestigde later de authenticiteit van het rapport. Dit rapport vermeldt ook dat 70 tot 90 procent van alle gevangenen in Irak volgens Amerikaanse inlichtingenspecialisten „toevallig” is opgepakt. Het Rode Kruis waarschuwde zowel Washington als Londen tijdig over de mishandelingen, maar daar werd nauwelijks op gereageerd.