Bannon is rechtser dan rechts. Zo leidde hij een aantal jaren Breitbart News, een zeer conservatieve nieuwssite die het rechtse Fox News nog als links beschouwt.

Breitbart News kent een trouwe aanhang van ”alt-right”. Die beweging bestaat uit een losse verzameling Amerikaanse burgers die extreem nationalistisch zijn en veelal de suprematie van het blanke ras aanhangen. Ook wordt hun antisemitisme verweten.

Bannon zelf wierp afgelopen zomer beschuldigingen van de hand dat hij een racist zou zijn. „Ik ben geen blanke nationalist. Ik ben een nationalist. Ik ben een economische nationalist.”

Bannon werkte sinds augustus vorig jaar als chef-strateeg voor de campagne van Donald Trump. Dat leverde hem na de inauguratie van Trump een plaats op in de Nationale Veiligheidsraad. Voortaan zit hij elke dag bij de president om hem van politiek advies te dienen.

Daarmee breekt Trump met een traditie. In het verleden werd de belangrijkste politiek adviseur niet standaard bij overleg in het Witte Huis uitgenodigd. Bannon krijgt nu een vaste plek toebedeeld.

Sterker nog: Trump liet afgelopen weekeinde weten dat de stafchef van het leger en de directeur van de nationale inlichtingendiensten alleen worden uitgenodigd als er zaken op de agenda staan die hun beleidsterrein betreffen.

CIA-directeur Leon Panetta reageerde zondag verbijsterd. Als het over veiligheidskwesties gaat, moet de politiek afstand nemen, waarschuwde hij. „Bannon houdt zich bezig met verkiezingsbeloftes; daar gaat de Nationale Veiligheidsraad niet over.” De Republikeinse senator McCain uitte zich eveneens zeer kritisch. „Dit is een radicale wijziging. De stafchef is onmisbaar.”

Voormalig nationaal veiligheidsadviseur Susan Rice noemde het besluit van Trump op Twitter „knettergek.” Josh Bolten, de laatste chef-staf van president George W. Bush, weerde toenmalig politiek adviseur Karl Rove regelmatig van gevoelige bijeenkomsten. De beslissingen die de president over veiligheidszaken neemt, „gaan over leven en dood van mensen in uniform. Die moeten niet door politieke overwegingen worden bevlekt.”

De invloed van Bannon is intussen ongekend. Zo schreef hij mee aan de inaugurele toespraak van Trump en stond hij aan de basis van de eerste decreten die de nieuwe president uitvaardigde: de bouw van het hek tussen Mexico en de VS en het besluit om burgers uit zeven moslimlanden voorlopig de toegang tot Amerika te ontzeggen. In sommige Amerikaanse media wordt de adviseur van Trump al als ”president Bannon” bestempeld.

Die media staan er overigens bij Bannon bepaald niet goed op. Enkele dagen na de inauguratie gaf hij de pers te verstaan dat die „zijn mond moest houden en eerst maar een tijdje gewoon moest luisteren.”

Stephen Bannon werd in 1953 geboren. Na zijn studie ging hij bij de marine. Na zijn militaire dienst ging Bannon als zakenbankier aan de slag, om vervolgens in de filmindustrie in Hollywood te belanden. In die hoedanigheid maakte hij onder andere een documentaire over de Amerikaanse oud-president Ronald Reagan.

Klik hier voor meer achtergrondartikelen uit het thema Republikeinen aan de macht.