Franya Waldlidferant. Sosnowic, zeven jaar oud. Gestorven in Auschwitz. Elisabeth Pakke drager. Amsterdam, vier jaar oud. Gestorven in Sobibor.

De namen dreunen nog na in mijn hoofd. Bij het kinder monument van Holocaust museum Yad Vashem in Jeruzalem worden ze voorgelezen. Uur na uur. Dag na dag. Opdat wij gedenken. Maar ook om te beseffen: dit nooit weer.

Tegen die achtergrond zijn de uitspraken van de Duitse politicus Björn Höcke extra eng. Het kopstuk van de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) in Thüringen riep deze week tijdens een toespraak in Dresden op tot een „draai van 180 graden” in de Duitse houding ten aanzien van de Tweede Wereldoorlog. Het nationale Holocaustmonument in Berlijn noemde hij een „monument van schaamte. Onze mentaliteit is nog steeds die van een totaal verslagen volk.”

Alsof dat nog niet genoeg was, beloofde Höcke dat zijn partij de Duitse geschiedenisboeken zou herschrijven als ze aan de macht komt. Het Duitse oorlogsverleden wordt volgens hem als „waardeloos en belachelijk” afgedaan. „Dat beleid verlamt ons. Tot nu toe hebben we niet kunnen rouwen om ons eigen offer.”

Voor zijn opmerking dat het geallieerde bombardement van Dresden een oorlogsmisdaad was en „ons van onze collectieve identiteit heeft beroofd”, kreeg Höcke applaus van zijn gehoor.

De uitspraken van de rechtse politicus kwamen hem terecht op forse kritiek te staan. Zowel van andere politieke partijen in Duitsland als van Joodse organisaties. De Israëlische ambassadeur in Duitsland, Ya’akov Hadas-Handels man, eiste excuses van Höcke aan alle slachtoffers van het nationaalsocialisme, „te beginnen met de 6 miljoen Joden die door een industriële massamoord werden gedood.” De Israëlische pers besteedde overigens opvallend weinig aandacht aan het voorval.

Gelukkig nam ook de nationale partijleiding van de AfD afstand van de uitlatingen. Partijleider Frauke Petry noemde Höcke een blok aan het been. Haar echt genoot Markus Pretzell beschuldigde Höcke van een „levensgroot negeren” van de geschiedenis van het nazitijdperk.

De reacties op het optreden van Höcke tonen aan dat de Holocaust nog altijd heel gevoelig ligt in Duitsland. Het geeft echter te denken dat een prominente AfD-politicus tijdens een openbaar toegankelijke toespraak dergelijke uitlatingen kan doen. En dat met instemming van zijn publiek.

Duitsland was decennialang een van de veiligste plekken voor Joden in Europa. Israëliërs emigreerden de afgelopen jaren zelfs naar Duitsland om het geweld in het Midden-Oosten te ontvluchten. De uitspraken van Höcke zullen dat gevoel van veiligheid bepaald niet versterken.