De Amerikaanse luitenant-kolonel Byrne kondigde donderdag aan dat Amerikaanse mariniers allereerst hun posities in het zuidelijke industriegebied van het opstandige Fallujah zullen ontruimen. De Amerikanen dragen de verantwoordelijkheid voor de veiligheid weer over aan de Irakezen zelf. Voor die taak is het Fallujah Beschermingsleger in het leven geroepen, dat bestaat uit 1100 man. Het moet de orde in de stad moet herstellen.

De Iraakse troepen hebben twee dingen voor op de Amerikanen, zei een woordvoerder van de mariniers: „Ten eerste zijn het Irakezen, ten tweede komen ze uit de omgeving. Zij kennen de mensen en het terrein.” Volgens een anonieme bron bij de mariniers zijn er onder de 1100 man vrijwel zeker strijders die tegen het Amerikaanse leger hebben gevochten: niet de harde kern, maar wel criminelen die zich voor geld bij het verzet hebben aangesloten.

Byrne wilde niet zeggen of de terugtrekking vrijdag zou zijn afgerond. Volgens de commandant van de plaatselijke politie was afgesproken dat de Amerikanen al donderdagavond uit de stad zouden weggaan.

In een tweede stap verlaten de Amerikanen ook het noorden van Fallujah, waar tot nu toe de felste gevechten plaatsvonden. Ook over deze fase liet Byrne in het midden hoeveel dagen de terugtrekking gaat duren.

Naar verluidt stelden de Amerikanen als voorwaarde dat Iraakse veiligheidstroepen daadwerkelijk een einde maken aan de aanvallen van opstandelingen in de stad, die ongeveer 50 kilometer ten westen van Bagdad ligt. Nog donderdag zagen de Amerikanen zich genoodzaakt delen van de stad te bombarderen.

Amerikaanse militairen hebben Fallujah ruim drie weken lang belegerd. De strijd om de verzetshaard van aanhangers van het regime van ex-president Saddam Hussein kostte honderden Irakezen en tientallen Amerikanen het leven.

De Amerikaanse mariniers begonnen hun offensief als reactie op een groot aantal aanvallen op Amerikaanse militairen en anderen, waaronder de moord op vier Amerikaanse veiligheidsfunctionarissen op 31 maart. xxxDe Amerikanen onderbraken het offensief op 12 april om de Irakezen de kans te geven, orde en rust in de stad te herstellen.

Ook donderdag vielen er weer slachtoffers bij de slag om Fallujah. Amerikaanse militairen beschoten bij een controlepost een minibus met burgers. Volgens een Iraakse agenten vielen er vier slachtoffers. Andere getuigen repten van één dode.

Door een aanslag met een autobom bij Mahmudiyah, ten zuiden van Bagdad, kwamen acht Amerikaanse militairen om het leven. Bij een aanslag in Bagdad vond één Amerikaanse militair de dood.

Door een aanslag in de Noord-Iraakse stad Baquba stierven een Iraakse burger en een Amerikaanse militair. In de zuidelijke stad Basra schoten gewapende mannen een Zuid-Afrikaanse burger in zijn voertuig dood. Een andere inzittende raakte gewond.

Polen wil zijn militaire aanwezigheid in Irak volgend jaar na de verkiezingen in januari „aanzienlijk” verminderen. Dat zei minister van Defensie Jerzy Szmajdzinski donderdag in Warschau. „Na de vrije parlementsverkiezingen zullen wij zeker onze aanwezigheid aanzienlijk willen reduceren omdat de politieke situatie dan veranderd is en vermoedelijk ook de veiligheidsvraagstukken”, aldus de minister.

Polen heeft bijna 2500 militairen in Irak gelegerd. Het land is een van de belangrijkste leveranciers van de internationale coalitiemacht en voert het commando over de zone ten zuiden van de hoofdstad Bagdad.