Dat stelde de Europese Commissie woensdag in een voortgangsrapport over de toetredingsonderhandelingen met Turkije.

De „serieuze terugval”, vooral na de verijdelde coup in juli, deed zich voor op het gebied van de onafhankelijkheid van de rechtspraak, de vrijheid van meningsuiting en andere fundamentele vrijheden. Ook zijn er meldingen van enstige mensenrechtenschendingen, waaronder marteling van gevangenen, zei EU-commissaris Johannes Hahn (Uitbreiding).

De maatregelen van de Turkse regering, zoals de arrestatie van parlementariërs, militairen, academici en journalisten en het ontslag van rechters, zijn reden voor grote bezorgdheid. Gecombineerd met de eventuele herinvoering van de doodstraf is dit in toenemende mate niet verenigbaar met Turkijes officiële wens om lid van de EU te worden, waarschuwde de Oostenrijker. Op het gebied van de rechtsstaat worden geen compromissen gesloten, zei hij. „Het wordt tijd dat Ankara ons vertelt wat het nu wil.”

Kati Piri (PvdA), Turkije-rapporteur in het Europees Parlement vindt dat de EU politieke consequenties moet trekken en de toetredingsgesprekken met Turkije onmiddellijk moet stoppen, nu Ankara met zijn acties „de deur naar de EU dichtgooit”. „Turkije drijft meer en meer weg van Europese waarden als respect voor de mensenrechten en mediavrijheid. De noodtoestand wordt gebruikt om de kritische stemmen die er nog zijn verder te onderdrukken.” Vanuit andere fracties klinken soortgelijke geluiden.

Ondanks deze zorgen blijft Turkije een belangrijke rol spelen in de vluchtelingencrisis, verwees Hahn naar de EU-Turkije-deal van maart. Hij herhaalde dat afschaffing van de visumplicht voor Turken pas aan de orde is als aan alle voorwaarden is voldaan. Nu Turkije nog altijd weigert om onder meer zijn antiterreurwetgeving aan te passen, lijkt dat voorlopig niet haalbaar.