Van een religieuze oorsprong van het besnijden van meisjes lijkt bij de Pokot in Uganda geen sprake.

Een tiental jaren terug was besneden worden nog redelijk normaal onder meisjes, vertelt Anna Lomoler (38). Zij heeft jaren als ”snijder” (”cutter”) meisjes behandeld. Het was in haar tijd nog een echt groepsgebeuren van zo’n vijftig meisjes tegelijk, waarvoor het dorp feestvierde. Wie zich liet besnijden, kreeg nieuwe kleren.

Een grimmige kant was dat Pokot-meisjes elkaar opjutten om het te laten doen, en ook jongens zetten meisjes onder druk. Anna: „Wie het niet liet doen en zich stilhield, werd al snel als lafaard ontmaskerd. Daarom bleef ook ik bij mijn moeder aanhouden om toch maar besneden te mogen worden.”

Nadelen

Van sociale druk is nog steeds sprake in de gesloten gemeenschappen van de Pokot. Zolang meisjes niet naar school gaan, blijft de kans aanwezig dat ze zich onder druk van de groep laten besnijden. Zitten ze op school, dan komen ze in een andere wereld en leren ze de grote nadelen van het besneden worden kennen. En die nadelen zijn er zeker, vertelt Paulina, die voor ZOA vanuit Amudat actief is in het voorlichten van meisjes en hun ouders. „Voor vrouwen is het leven na een besnijdenis een regelrechte martelgang. Ze herinnert zich nog dat ze op haar 13e om zes uur ’s ochtend behandeld werd en pas om tien uur ’s avonds merkte dat het bloeden enigszins was gestopt. „Ik raakte daarna bewusteloos door al het bloedverlies.”

Urine

In een hut ver van de bewoonde wereld verblijven de meisjes tot de wond is genezen. Hun benen worden tegen elkaar gebonden om dat proces te versnellen. Vooral plassen was dan een ellende. Anna laat zien hoe ze dat deed en gaat op haar rug liggen met de benen tegen een boom omhoog. „De urine mocht niet in de wond komen en druppelde langs je onderrug naar beneden.”

Pijnlijk was ook seksuele gemeenschap, want dan moest de gedichte wond toch weer open. Mannen geeft dat juist een kick: ze ervaren het als een vorm van ontmaagding van de vrouw. En dan zijn er nog de bevallingen die vanwege het verminkte lichaamsdeel uiterst pijnlijk en moeizaam verlopen.

De nieuwe RD-actie is bestemd voor Uganda. Lees hier meer.