De leiders spreken in de tekst hun „sterke veroordeling” uit van de aanvallen op burgers in Aleppo door Syrië en zijn bondgenoten, waarbij Rusland met name wordt genoemd. Zij roepen op tot „onmiddellijke stopzetting” van de vijandelijkheden en eisen toegang voor humanitaire konvooien. Verder moeten verantwoordelijken worden berecht en moet het politieke overleg een herstart krijgen.

EU-president Donald Tusk onderstreepte dat de EU alle opties open moet houden. „Inclusief sancties, als de misdaden doorgaan.” Premier Rutte zei eerst de discussie te willen voeren. „Maar ik ben tegen verlichting van de sancties, omdat Rusland instabiliteit veroorzaakt en handelt in strijd met alle internationale verdragen en afspraken. Er is ook nog zoiets als de geopolitieke rechtsorde.”

De EU heeft al sancties ingesteld tegen Rusland vanwege de situatie in de Krim en Oost-Oekraïne, maar extra maatregelen vanwege de Russische bombardementen in Syrië liggen gevoelig.

De EU-leiders spraken ook af „boven alles” de eenheid te bewaren. Volgens Tusk probeert Rusland verdeeldheid te zaaien onder de 28 EU-lidstaten. Ook de Duitse bondskanselier Merkel benadrukte dat. „We hebben een gezamenlijk antwoord nodig en moeten het belang van Europa verdedigen.”

Referendum

Premier Rutte vroeg zijn collega’s om begrip voor de lastige positie waarin hij verkeert door de uitslag van het referendum over het verdrag met Oekraïne. Eigenlijk wil de Nederlandse regering het verdrag uitbreiden met enkele regels waarin staat dat de samenwerking met Oekraïne geen opstapje is naar het EU-lidmaatschap, en waarin de militaire samenwerking met Oekraïne wordt afgewezen.

Hoewel Rutte voor deze uitbreiding geen concrete voorstellen heeft gedaan, proeft hij dat hiervoor geen steun bestaat bij de andere lidstaten. De premier moet van de Tweede Kamer voor 1 november met een oplossing komen. Hij kan echter in Brussel niet tot een plan komen waarvoor ook „nationaal landingsrechten” bestaan.

Het alternatief is dat Nederland het verdrag laat voor wat het is en het niet ratificeert. De Oekraïense president Porosjenko zei donderdag dat dit een „gevaarlijk precedent” kan scheppen, waarbij hij verwees naar het MH17-onderzoek.