„Wilt u dat de Europese Unie ook zonder toestemming van het parlement de verplichte vestiging van niet-Hongaarse staatsburgers in Hongarije kan voorschrijven?”, is de vraag die de kiezers moeten beantwoorden. Belangrijkste voorvechter voor een ’nee’ is premier Viktor Orbán, die met zijn campagne het antivreemdelingensentiment in het land aanjaagt.

Hongarije telt slechts een paar duizend vluchtelingen, omdat die veelal niet dromen van een toekomst in dat land maar liever naar West-Europa gaan. Het land vormde vorig jaar het middelpunt van de Europese vluchtelingencrisis, toen dagelijks duizenden asielzoekers Hongarije overspoelden en in het belangrijkste treinstation van Boedapest een vluchtelingenkamp ontstond. Orbán riep de instroom een halt toe met de bouw van een hek aan de zuidgrens.

Volgens de door Brussel beoogde quota zou Hongarije 1294 vluchtelingen moeten opnemen, maar het land is samen met buurland Slowakije in beroep gegaan bij het Europese Hof van Justitie.

Critici menen dat Orbán en de zijnen met de campagne moedwillig vreemdelingenhaat oproept en probeert de aandacht af te leiden. „Ze willen niet dat mensen praten over problemen zoals corruptie of de gezondheidszorg, ze willen dat mensen praten over niet-bestaande migranten”, zegt een woordvoerder van de activistenbeweging Hond met Twee Staarten. „Ik heb nog nooit zo veel haat in dit land gezien. Ze hebben het kwaad naar buiten gebracht.”

Orbán lijkt met de campagne Rusland in de kaart te spelen, zegt een analist van de Hongaarse denktank Politiek Kapitaal. „Hij weet dat dit referendum kan bijdragen aan de destabilisatie van de EU op een moment dat die niet in goede staat verkeert, en hij weet dat Poetin hem dankbaar zal zijn.”

De oppositie roept kiezers op thuis te blijven, omdat minimaal 50 procent van de kiezers moet stemmen om het referendum rechtsgeldig te maken. De uitslag is niet bindend.