Donkergrijs is het buiten. Het waait hard en het water valt met bakken uit de hemel. De regen slaat tegen de ramen, valt neer op het terras en stroomt vervolgens naar voren de straat op. Het riool heeft het moeilijk met de enorme watermassa. Hoewel passerende auto’s nog net om enkele grote plassen heen kunnen laveren, is het een kwestie van tijd voordat de hele straat is ondergelopen.

Het is vanwege dit scenario dat dijkgraaf Lambert Verheijen van waterschap Aa en Maas af wil van tuinen die vol liggen met stoeptegels. „Als je satellietopnames van stedelijke gebieden uit het verleden bekijkt, zie je dat de afgelopen tientallen jaren stenen in de tuin sterk zijn toegenomen. Dat zorgt voor een grotere kans op wateroverlast.”

Extreme hoosbuien

Tel daarbij op dat overvloedige regenval toeneemt. „De extreme hoosbuien die het KNMI ons pas voor 2050 voorspelde, doen zich nu al voor”, zegt de dijkgraaf. Hij doelt op de hevige buien die in juni zijn provincie teisterden.

Het kabinet presenteerde dinsdag het deltaprogramma. Daarin wordt gesteld dat een gezamenlijke aanpak voor wateroverlast nodig is. Komend jaar moet dit verder handen en voeten krijgen. Voorzitter Hans Oosters van de Unie van Waterschappen noemt wateroverlast zelfs „onze grootste zorg voor de komende jaren.” Het is daarom alle hens aan dek.

Verheijen vindt dat het Rijk burgers moet stimuleren om hun verantwoordelijkheid te nemen. „Geef burgers belastingvoordeel, zodat ze die tegels uit hun tuin halen. Gras neemt water op. Als een enkel huishouden dat doet, zet het geen zoden aan de dijk. Maar neem alle huis­houdens samen en je hebt het over miljoenen hectares. Dat gaat tellen.”

Revolutionair, dat plan van Verheijen? Nee, zegt hij. „Ik heb het afgekeken van Duitsland. Daar hebben ze een steenbelasting. De gemeente legt burgers die hun tuin vol hebben liggen met stoeptegels een extra heffing op.”

Operatie Steenbreek bekommert zich in Nederland al langer om „de negatieve gevolgen van verstening.” De organisatie was vrijdagmiddag niet bereikbaar voor een reactie op het pleidooi van dijkgraaf Verheijen.

Volgens de website is hun doel „burgers te enthousiasmeren om hun tuin te vergroenen.” Ook Operatie Steenbreek stelt dat Nederland steeds vaker te maken krijgt met hoosbuien. Dat betekent overuren voor het riool. Burgers die de tegels uit hun tuin halen, leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan het leefbaar houden van hun buurt, stelt zij. „Zeker als men bedenkt dat plusminus 40 procent van de stedelijke oppervlakte in het bezit is van particulieren.”

Operatie Steenbreek richt zich op burgers en bestuurders. Zij wijst bewoners op het belang van „een groene in plaats van versteende tuin.” Bestuurders informeert ze over „de nadelige effecten van de verstening en hoe deze problematiek in samen­werking met de bewoners aangepakt kan worden.” Een kleine twintig steden hebben zich aangesloten bij Operatie Steenbreek. Opvallend is dat Krimpen aan den IJssel, de groenste stad van Nederland, niet in het rijtje staat.

Den Haag is de grootste bij Operatie Steenbreek aangesloten stad. Woensdag won de hofstad de Steenbreektrofee. De jury roemt de tot de verbeelding sprekende acties van de stad, waarmee een breed publiek werd bereikt. Ze noemt als voorbeeld 
een actie waarbij mensen bij de zogenoemde Steenbreekwagen hun tuintegels konden omruilen voor planten. De afgelopen twee jaar lichtte Den Haag 49.529 tegels. De jury: „Het gewicht daarvan komt overeen met dat van 137 olifanten.”

>>operatiesteenbreek.nl