Oorlog Syrië kan naar Libanon overslaan
Het einde van de oorlog in Syrië is nog niet in zicht. Maar als de wapens in het geteisterde land zwijgen, is de kans groot dat het conflict naar Libanon overslaat. Met alle gevolgen van dien.
Het Iraanse Fars News pakte op 5 september groot uit. Op basis van militaire bronnen werd bekendgemaakt dat het Syrische leger samen met strijders van de Libanese Hezbollahbeweging voorbereidingen treft voor een groot offensief op de Syrische Golanhoogte, vlak bij de Israëlische grens. Hezbollah zou in de stad Quneitra, op de Golan, al grote aantallen strijders hebben verzameld.
In Israël was de verwachting dat na de Turkse militaire interventie in Syrië de chaos in dit land nog verder zou toenemen. Jeruzalem hoopte echter dat noordelijk Syrië het epicentrum zou blijven van deze chaos. Alles wijst er echter op dat ook het zuidelijke front weldra opnieuw in lichterlaaie zal staan. De vraag is wat dit alles voor de toch al broze stabiliteit van Libanon zal betekenen.
Analisten zijn het erover eens dat de stabiliteit van Libanon traditioneel gegarandeerd werd door een stilzwijgende overeenkomst tussen Saudi-Arabië en Iran. Dit laatste land maakte er geen enkel geheim van dat het het sjiitische Hezbollah in Libanon financierde en bewapende. Saudi-Arabië pompte op zijn beurt grote sommen geld in de Libanese soennitische gemeenschap. Dit gebeurde vooral via de familie Hariri, die de Libanese Beweging van de Toekomst leidde.
De afgelopen tijd kwamen er echter verontrustende berichten vanuit Saudi-Arabië. De familie Hariri is hier onder meer eigenaar van het constructiebedrijf Oger, dat in een zware financiële crisis blijkt te verkeren. Medewerkers van de Beweging van de Toekomst bleken soms al maanden geen salaris meer te hebben ontvangen en gevreesd wordt dat de Saudische geldstromen zullen opdrogen.
Het Saudische koninkrijk is om diverse redenen in financieel zwaar weer terechtgekomen. De lage olieprijzen zijn hier debet aan, maar ook de oorlog in Jemen kost de Saudiërs handenvol geld en vertoont geen tekenen van een naderend einde. De oorlog in Jemen is in laatste instantie een Iraans-Saudische strijd om invloed in dit land. De Saudiërs werden in dit Jemenitische moeras getrokken en kunnen zich daarom geen tweede front in bijvoorbeeld Libanon permitteren.
Zonder Saudische steun zullen het aanzien en de macht van de Libanese soennieten nog verder afnemen. Dat zal zich omgekeerd vertalen in een nog grotere invloed van Hezbollah in de Libanese staat. Dat wordt nog vergemakkelijkt door het feit dat de Libanese staat totaal verlamd is. Het land zit al jaren zonder president, parlementaire verkiezingen worden steeds uitgesteld en de regering is demissionair. Boze tongen beweren dat Hezbollah juist baat heeft bij een voortzetting van deze situatie.
Terwijl Saudi-Arabië gebukt gaat onder financiële problemen blaakt Iran van het zelfvertrouwen. Teheran verwacht dat er als gevolg van het nucleaire akkoord op korte termijn ruim 100 miljard dollar vrijkomt. Dat zal de machtsbalans in Libanon ingrijpend wijzigen.
The Foundation for the Defence of Democracies bracht onlangs een rapport uit onder de titel ”De derde Libanese oorlog. De komende strijd tussen Hezbollah en Israël in de schaduw van het Iraanse nucleaire akkoord”. Dit rapport voorspelt dat vooral Hezbollah fors zal profiteren van de Iraanse financiële fondsen die zullen vrijkomen. Deze fondsen „zullen Hezbollah niet alleen helpen bij het betalen van zijn strijders en het onderhouden van zijn infrastructuur. De gelden zullen ook aangewend worden voor training, logistieke steun en rekrutering.”
De Syrische burgeroorlog heeft de ayatollahs in Teheran duidelijk gemaakt dat Hezbollah hun meest waardevolle investering is. ”Niemand wil een nieuwe oorlog tussen Israël en Hezbollah”, kopte onlangs een Israëlische krant. „Maar tegelijkertijd bereidt iedereen zich voor op deze oorlog.” De Libanese staat is ondertussen de grote afwezige en niet bij machte om het tij te keren.
Officieel koos Libanon voor neutraliteit in de Syrische burgeroorlog, maar Hezbollah is hierin ondertussen de belangrijkste steunpilaar van het Syrische leger geworden. Hezbollah verloor honderden en wellicht duizenden strijders in Syrië en de algemene perceptie was dat dit de beweging zou verzwakken. Het tegenovergestelde lijkt echter eerder het geval te zijn.
Hezbollah was voor het begin van de Syrische crisis feitelijk een guerrillabeweging, maar ging in de Syrische oorlog direct samenwerken met Rusland en leerde zo hoe het Russische leger via onder meer informatieverzameling een échte oorlog leidt.
Iedereen hoopt op een spoedig einde van de Syrische burgeroorlog. Maar de vraag is wat de gevolgen voor Libanon daarvan zouden zijn. Niemand verwacht dat Hezbollah op Iraans bevel een oorlog tegen Israël zal beginnen zolang de beweging nog volop actief is in Syrië. Na de beëindiging van deze oorlog zal er echter een totaal andere situatie ontstaan.
Een nieuwe oorlog tussen Israël en Hezbollah zal catastrofaal uitpakken voor Libanon, waar niemand in staat blijkt te zijn de strategie van Hezbollah te beïnvloeden.
