In heel China hangen de portretten van Mao aan de muren en zijn talloze herdenkingen en festiviteiten aangekondigd. Zonder het gedachtegoed van Mao Zedong heeft China geen toekomst, vinden de neo-Maoïsten nog steeds. Sterker, zonder Mao’s invloed zou het land niet de internationaal sterke positie hebben die het nu heeft bereikt, vinden zij.

Mao Zedong werd in 1935 op 42-jarige leeftijd voorzitter van de Communistische Partij. In 1949 werd hij voorzitter van de centrale regering, feitelijk het staatshoofd van China. Mao werkte jarenlang aan de verbetering van de precaire voedselsituatie. Honger was allang normaal voor veel van zijn onderdanen. Tegelijk moest het land een industriële (metaal)productie op poten zetten, want in dat opzicht was het enorm achtergebleven. Dat proces duurde tot in de jaren zestig.

In 1966 veranderde veel door de zogenoemde Culturele Revolutie. Met het bekende Rode Boekje met citaten van Mao in de hand vonden overal hervormingen en zuiveringen plaats. Daarvoor mobiliseerde de Grote Roerganger het hele volk: de boeren, de arbeiders en de studenten. De zuiveringen kostten onder anderen de oude partijleiding, de grote rivaal van Mao, haar machtige positie. Maar ook talloze hoogleraren, leraren, artsen en intellectuelen verdwenen, dikwijls in kampen. Letterlijk honderdduizenden van hen pleegden zelfmoord.

Rond Mao Zedong ontstond daarna een persoonsverheerlijking. Zijn portret hing letterlijk overal en hij werd vereerd als een god. De keerzijde van Mao’s keiharde, nietsontziende bewind werd echter na zijn dood steeds evidenter. Het aantal doden tijdens zijn regeerperiode en met name gedurende de Culturele Revolutie wordt geschat op tussen de 40 miljoen en 72 miljoen mensen.

Door die met bloed doordrenkte erfenis hinken de terugblikken op Mao Zedong op twee gedachten. Hij gaf China een gezicht, bestreed de armoede en verschafte het land een plek in de internationale gemeenschap. Maar hij deed dat als een dictator met nietsontziend geweld. Wereldwijd, ook in China zelf, zijn momenteel dan ook veel protesten tegen de herdenkingen te vernemen. In Australië, waar één op de 24 mensen van Chinese afkomst is, leidden die protesten zelfs tot afgelasting van voor vrijdag aangekondigde festiviteiten.