Onder Karimovs heerschappij vulden de gevangenissen in het land zich met dissidenten en in de politiestaat werden alle religieuze vrijheden onderdrukt. Zo gaan er verhalen dat verdachte islamisten levend werden gekookt.

Desondanks zocht de toenmalige Amerikaanse president George W. Bush in 2001 toenadering tot het regime, om vanaf strategisch gelegen luchtmachtbases aanvallen te kunnen uitvoeren op de Taliban in Afghanistan. Vier jaar later trok het Westen echter abrupt de handen van Karimov af, nadat bij demonstraties in de stad Andijan honderden, mogelijk meer dan duizend, mannen, vrouwen en kinderen waren doodgeschoten door veiligheidstroepen.

„Karimov staat erom bekend dat hij een van de sluwste, meedogenloze autoritaire heersers is, niet alleen van de voormalige Sovjetgebieden maar van de hele wereld”, verklaarde mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch eerder.

De vraag is nu wie het grootste land in Centraal-Azië (31 miljoen inwoners) gaat leiden. Lange tijd werd Karimovs oudste dochter Goelnara gezien als waarschijnlijke opvolgster. Zij raakte echter verstrikt in internationale witwasonderzoeken en raakte na vermoedelijk een ruzie met haar moeder en zus uit de gratie. Sinds 2014 heeft ze huisarrest.

Volgens de grondwet neemt het hoofd van de Oezbeekse Senaat drie maanden de leiding over, om nieuwe presidentsverkiezingen mogelijk te maken. De vrouw van de overleden president, Tatjana Karimova, en het hoofd van de ‘geheime politie’, Roestam Inojatov, zullen grote invloed uitoefenen op die verkiezingen, waarvan de uitkomst in het land altijd van tevoren al vaststaat. De echte macht in het land ligt hoe dan ook bij de veiligheidsdiensten.