Menig land kijkt likkebaardend naar de geavanceerde wapens die Rusland in Syrië voor het eerst inzet. Diverse naties, onder wie Algerije en China, zouden al bestellingen de deur uit hebben gedaan. Russische regeringsfunctionarissen, militairen en wapenexporteurs schatten zelfs dat het „marketingeffect” Rusland zo’n 6 à 7 miljard Amerikaanse dollars gaat opleveren. De Neue Zürcher Zeitung baseert zich op een van maart daterend bericht uit de Russische krant Kommersant.

Het is beslist niet zo dat Rusland in Syrië het ene na het andere nieuwe wapen uitprobeert, zegt Dick Zandee, defensiespecialist van het Instituut Clingendael, desgevraagd. „Sommige wapens lijken wellicht nieuw, maar hebben we toch al eerder gezien.” Andere nieuwe wapens, zoals de tank Armata T-14, zijn al wel aan de wereld getoond, maar nog niet ingezet in Syrië. „Die tanks zitten nog in de ontwikkelingsfase”, zegt Zandee.

Rusland timmert flink aan de weg als het gaat om defensie. Het land moest ook van ver komen, zegt Zandee. „Rusland stond lange tijd bekend om zijn verouderde materieel. Die reputatie had het opgebouwd onder de gewezen president Jeltsin. Tien jaar geleden is daarom gestart met een enorme inhaalslag en is veel oud wapentuig vervangen. De laatste jaren is het defensiebudget weer opgekrikt, waardoor opnieuw modernere wapensystemen worden ontwikkeld.”

Dat Rusland zich in Syrië in de kijker speelt en dat diverse landen daarom interesse tonen in Ruslands nieuwste wapentuig, valt volgens Zandee moeilijk hard te maken. „Leveringen waarvan we denken dat ze voortkomen uit Ruslands inmenging in Syrië, vloeien in werkelijkheid voort uit contracten die al langer geleden zijn afgesloten. Vergeet bovendien niet dat Rusland altijd al een belangrijke wapenexporteur is.”

Kan het kloppen dat oorlogvoerende partijen financieel garen spinnen bij een gewapend conflict en zich daarom in de strijd mengen? Onwaarschijnlijk, zegt Zandee. „Het zijn vooral mensen met principiële bezwaren tegen wapenhandel die dat soort argumenten te berde brengen.”

De defensiespecialist is ervan overtuigd dat de oorlog alle strijdende partijen geld kost. „Enorm veel geld zelfs. Kijk alleen maar naar bombardementen van de internationale coalitie. Ze bombarderen al twee jaar en de kosten daarvan lopen in de miljarden. Dat geld zit hem niet alleen in wat vanuit vliegtuigen naar beneden word gegooid, maar ook in kosten voor brandstof en personeel. Bedenk dat iedere piloot in de lucht wordt ondersteund door 40 à 50 personeel op de grond.”

Als de wapenverkoop de Russische staatskas wat extra geld oplevert, is dat hooguit een „neveneffect” van de oorlog, zegt Zandee. „De belangrijkste reden dat het land zich in de strijd in Syrië mengt, is dat het zich op het wereldtoneel wil profileren.”