Vraag een willekeurige Nederlander waar Halderberge ligt, en de kans is groot dat hij zijn schouders ophaalt. Sterker, zelfs veel Brabanders zullen niet weten dat het een gemeente tussen Etten-Leur en Roosendaal is. De naam werd bedacht bij de her­indeling van Oudenbosch, Hoeven en Oud en Nieuw Gastel in 1997 en verwijst naar een vroegere abdij. Vooral lokale heemkundekringen waren bij de keuze betrokken. Volgens een gemeentewebsite getuigt de naam van „respect voor ons gezamenlijk verleden.” „Maar als je Halderberge in je navigatie intikt, kom je nergens”, zegt beleids­medewerker kabinetszaken Corné Melisse.

Onvoldoende nadenken

Het is het probleem van meer gemeenten. De Ronde Venen, Zuidplas, Teylingen, Onderbanken, Stede Broec: prachtig gevonden, maar slechts een handvol mensen weet waar ze liggen. „De keuze voor een nieuwe naam is een kans, maar die wordt vaak onderschat”, zegt hoogleraar regionale economie Frans Boekema. „Het lijkt wel alsof verantwoordelijken onvoldoende nadenken over wat ze willen bereiken. Natuurlijk is er vaak een hang naar eigen identiteit. Je wilt je herkennen in je eigen gemeente, maar de naam moet ook benut kunnen worden.”

Volgens Boekema draagt de naam sterk bij aan het profiel van een gemeente. „Je kunt er iets mee uitdragen. Soms is het handig om de naam van de grootste of meest bekende plaats te gebruiken. Landgraaf is bekend van popfestival Pinkpop. Dus toen enkele gemeenten daar werden samen­gevoegd, werd bewust voor de naam Landgraaf gekozen. Iedereen weet waar het ligt. Een stukje noordelijker in Limburg heb je Leudal. Een actieve bewonersgroep heeft die naam bedacht. Je kunt er niets mee.”

Zo gaat het vaker. Om inwoners bij een gemeentelijke fusie te betrekken, mogen ze meedenken over de naam. Boekema heeft er gemengde gevoelens bij. „Burgers kiezen te vaak op basis van emotie. Dat helpt niet bij het bereiken van het doel. Eigenlijk zijn zij niet deskundig genoeg om zich over zoiets uit te spreken.” Dat een nieuwe naam ook heel duidelijk kan zijn, wordt bewezen in het midden van Groningen. Daar gaan Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde per 1 januari 2018 verder als Midden-Groningen. Boekema: „De provincie voert sinds twintig jaar een succesvolle campagne met ”Er gaat niets boven Groningen”. Midden-Groningen lift mee op de bekendheid en iedereen weet meteen waar het ligt. Dat is interessant voor bewoners, bedrijven en bezoekers. Een goede naam, veel beter dan het nabijgelegen Bellingwedde of Oldambt.”

Gevoelig

Terug naar Halderberge. „Destijds was het een weloverwogen beslissing”, herinnert Melisse zich. „Ook hier lag de naam gevoelig. In Hoeven en Oud en Nieuw Gastel mochten de mensen niet het idee krijgen dat ze bij Oudenbosch werden gevoegd. Die naam was dus geen optie. We hebben nu een mooie naam, maar naamsbekendheid hebben we er niet mee gekregen. Er werd nog wel een stichting in het leven geroepen die daarvoor moest zorgen. Dus haalden we een wielerevenement hierheen, met de start voor de basiliek in Oudenbosch. ’s Avonds op televisie hoorde je alleen de naam Oudenbosch. Halderberge is nog nooit ergens genoemd.”