Studie A Lasco bracht Kuyper in Londen
LONDEN. De Nederlandse Kerk in Londen was in de zestiende eeuw een vluchtelingenkerk. Abraham Kuyper preekt er in 1867, toen hij bezig was met een biografie van de Poolse hervormer Johannes a Lasco, de eerste predikant van deze Londense kerk.
Prof. dr. George Harinck (Vrije Universiteit, Amsterdam) sprak zaterdag in deze kerk tijdens een conferentie over vluchtelingen. Kuypers uitgave van A Lasco’s ”Opera”, nu 150 jaar geleden, was de aanleiding voor de conferentie.
Kuyper was een veelbelovend student die een prijsvraag van de theologische faculteit van Groningen won over een vergelijkend onderzoek naar het kerkbegrip van Johannes Calvijn en A Lasco. Zijn dissertatie was gebaseerd op dit onderzoek. Het grote praktische probleem was echter dat de werken van A Lasco over geheel Europa verspreid waren. Internet bestond niet, noch interbibliothecair leenverkeer, aldus Harinck. Dus ging Kuyper op reis en schreef instanties aan. Hij kreeg materiaal in handen uit Emden en Frankfurt, bloeiende vluchtelingengemeenten in de zestiende eeuw.
Na de publicatie van het werk van A Lasco in 1866 richtte Kuyper zijn aandacht op het leven van A Lasco en de vluchtelingengemeenten. In 1867 vertrok hij om die reden naar Londen. Mede dank zij een gift van Groen van Prinsterer kon Kuyper zes weken lang in Engeland onderzoek doen.
A Lasco heeft op revolutionaire wijze een eigen kerkorde en liturgie ontwikkeld. „A Lasco inspireerde Kuyper tot de visie dat een kerk onafhankelijk en democratisch moest zijn. Zij moest niet als institutie de samenleving beïnvloeden, maar door haar leden, in Kuypers termen: organisch”, aldus prof. Harinck.
Tijdens de conferentie sprak ook de Amsterdamse kerkpionier Rikko Voorberg, medeoprichter en woordvoerder van de Vluchtkerk in Amsterdam. Prof. dr. M. den Dulk ging gistermorgen in zijn preek in op de manier waarop A Lasco het avondmaal vierde. De Poolse hervormer liet de vluchtelingen bij het avondmaal om de tafel zitten, zodat zij eindelijk een plek hadden waarop zij op adem konden komen.