De Europese Commissie presenteerde dinsdag in Straatsburg een migratiestrategie om hierover „partnerschappen op maat” te sluiten met herkomstlanden in Afrika en het Midden-Oosten. Jordanië, Libanon, Mali, Nigeria, Niger, Senegal en Ethiopië komen als eerste in aanmerking.

Op korte termijn moet het voorstel het „onacceptabele” aantal verdrinkingsdoden in de Middellandse Zee verminderen, aldus vicevoorzitter Frans Timmermans. Daarnaast worden de komende jaren miljarden vrijgemaakt die ervoor moeten zorgen dat migranten dichter bij huis blijven.

Landen die meewerken aan het terugkeerbeleid wordt handelsvoordelen, meer ontwikkelingssteun en geld voor grensbewaking of vluchtelingenopvang in het vooruitzicht gesteld. Bij tegenwerking kan bijvoorbeeld het visumbeleid worden aangescherpt of de samenwerking op landbouwgebied worden opgezegd. Dit principe wordt in het hele EU-beleid doorgevoerd als het aan Timmermans ligt. „Zonder concrete resultaten moeten we er klaar voor zijn om onze inzet en financiële steun aan te passen.”

In het eerder opgerichte Afrikafonds van 1,8 miljard euro wordt een half miljard extra gestort. In het najaar volgt een voorstel voor een breder investeringsfonds met 3,1 miljard euro. Brussel vraagt de EU-landen deze bedragen te verdubbelen en hoopt dat de fondsen het tienvoudige aan investeringen aantrekken. De lidstaten komen eerder toegezegde bijdragen aan het Afrikafonds overigens maar mondjesmaat na.